Formacja grup młodzieżowych i dorosłych

Uwagi wprowadzające

Kolejny etap wtajemniczenia w posługiwanie w czasie świętych misteriów zbawienia, jakie Chrystus uobecnia dla nas w liturgii, przeznaczony jest dla młodzieży oraz dorosłych, którzy dopiero teraz zainteresowali się tym rodzajem służby. Osoby, które już od dłuższego czasu są członkami zespołów liturgicznych i przeżywają kolejne etapy formacji, wchodzą po prostu w przedstawiony poniżej program rekolekcji wakacyjnych i pracy rocznej.

Osoby rozpoczynające formację SL

Dyrektorium DSL określa następujące zasady: „Jeżeli mężczyźni lub kobiety wyrażają gotowość służenia swoim charyzmatem również w czasie celebracji liturgii należy im najpierw zaproponować krótki okres wprowadzający w ten rodzaj służby.

Po okresie wprowadzającym zaleca się udzielenie im błogosławieństwa, które umocni ich na drodze formacji oraz podejmowanych zadań w wybranym przez nich zespole posługiwania. Mogą włączyć się we wspólnotę lektorów, psałterzystów, akolitów, przynoszących dary i zbierających składkę lub śpiewających w chórze.

Osobom tym proponowane są te same tematy, które podejmują młodzieżowe zespoły liturgiczne. Jest to trzyletni program pomagający lepiej zrozumieć potrójne posłannictwo Chrystusa i Kościoła, aby przez to pogłębiła się ich komunia z Chrystusem. Częstotliwość spotkań dla dorosłych należy dostosować do ich możliwości czasowych.

Po ukończeniu formacji i wybraniu funkcji, którą ktoś odkrył jako Boży dar i zadanie, otrzymuje on błogosławieństwo do jej spełniania w dalszych latach swego życia” (nr 104-107).

Trzeba dokładniej wyjaśnić czym jest „krótki okres wprowadzający”. Niezależnie od długości jego trwania powinien zawierać on istotne elementy obydwu poprzednich etapów wtajemniczenia w posługiwanie w liturgii.  Pierwszy związany jest ze światem znaków, a drugi związany jest ze słowem. Jedno i drugie jest czymś więcej niż tylko zewnętrzną umiejętnością spełniania czynności liturgicznych. Trzeba to wyraźnie uświadomić tym, którzy teraz się włączają w posługiwanie w liturgii. Bardzo pożądanym rozwiązaniem byłoby zaproponowanie im rocznej formacji wprowadzającej, dostosowanej do ich poziomu wiekowego. Jeśli zaś odpowiedzialni za formację zdecydują o krótszym okresie wprowadzenia, ograniczonym np. do udziału w specjalnie dla nich przeznaczonych rekolekcjach, to należy dbać o pogłębianie tej problematyki w dalszych etapach formacji.

Po zakończeniu okresu wprowadzającego zostają oni przyjęci do grona służby liturgicznej, włączają się w jeden z zespołów, posługujących we wspólnocie i podejmują trzyletnią formację, opisaną poniżej.

Formacja w grupach

Formacja odbywa się w małych grupach. Każda z nich jest równocześnie grupą formacyjną i zespołem odpowiedzialnym za określone funkcje w liturgii. Jedną grupę stanowią posługujący przy ambonie, drugą posługujący przy ołtarzu, a trzecią posługujący przez śpiew. Jeżeli członków służby liturgicznej jest więcej zaleca się, aby powstawały bardziej specjalistyczne grupy. Z grona lektorów może się wyłonić osobna grupa modlitewna odpowiedzialna za modlitwę powszechną, a także grupa komentatorów. Z grona akolitów może się wyłonić grupa posługująca przy ołtarzu i miejscu przewodniczenia, a także grupy przynoszących dary i zbierających składkę lub troszczących się o piękno i porządek w kościele. Ze scholi może się wyłonić grupa psałterzystów, zespół grający na instrumentach dopuszczonych do wykorzystania w celebracjach liturgicznych, kilka mniejszych schól posługujących na różnych Mszach świętych (por. Dyrektorium DSL 88).

Główny temat formacyjny

Głównym tematem teologicznym, określającym tematykę poszczególnych spotkań formacyjnych, jest prawda o potrójnym posłannictwie Chrystusa i Kościoła. Uczestniczy w nim każdy ochrzczony. W czasie przyjmowania tego sakramentu, gdy czoło człowieka było namaszczane krzyżmem świętym, została nam nim odmówiona modlitwa: „Bóg wszechmogący, Ojciec naszego Pan, Jezusa Chrystusa, który cię uwolnił od grzechu i odrodził z wody i Ducha Świętego, On sam namaszcza cię krzyżem zbawienia, abyś włączony do ludu Bożego, wytrwał w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem, na życie wieczne”.

Chrześcijanin otrzymuje dar jedności z Chrystusem w Jego Kościele. Jest to szczególna komunia. Łączy człowieka z Kimś, który jest nazwany Kapłanem, Prorokiem i Królem. Więź ta, istniejąca od chwili chrztu, umacnia się, gdy człowiek coraz lepiej poznaje Chrystusa Kapłana i coraz dojrzalej uczestniczyć w Jego kapłańskiej misji, gdy odkrywa prawdę o Chrystusie Proroku i jednoczy się z Nim w spełnianiu misji prorockiej, gdy wnika w misterium Chrystusa Króla i jednoczy się z Nim w spełnianiu misji królewskiej. Ta jedność z Chrystusem we wszystkim, czym On żyje, osiąga swoją pełnię w czasie Mszy Świętej, gdy zasiadamy do stołu, by spożyć Chleb życia. Obecny etap formacji jest więc w szerokim znaczeniu wprowadzeniem w świat komunii z Chrystusem i Jego Ciałem, którym jest Kościół.

W swym duchowym rozwoju człowiek poznaje życie Jezusa, Jego nauczanie, śmierć na krzyżu, zmartwychwstanie i wniebowstąpienie. Uczy się naśladować Mistrza we wszystkim. W dzieciństwie zazwyczaj nie używa jednak terminologii, mówiącej o potrójnym posłannictwie Zbawiciela, określanym w języku łacińskim jako tria munera. Wchodząc w wiek młodzieńczy jest zaproszony, aby rozważył to misterium. Poprzez tria munera teologia opisuje całość misji, jaką Chrystus wypełniał na ziemi i jaką przekazał Kościołowi. Jest to służba prawdzie (misja prorocka), służba życiu (misja kapłańska) i służba zjednoczeniu (misja królewska).

Prawdę tę przypomina Sobór Watykański II. Ksiądz kardynał Karol Wojtyła, komentując dokumenty soborowe tak mówił do członków Komisji Głównej Synodu Archidiecezji Krakowskiej (DSAK 12/XXVII, zał., s. 7 i 10): „Jeśli chodzi o wybór klucza, to sądzę, że jest bardzo szczęśliwy i bardzo soborowy […]. Równocześnie trzeba powiedzieć, że jest to klucz trudny, ponieważ tria munera są na pewno dla naszej przeciętnej świadomości i wiedzy katechizmowej, i wiedzy teologicznej ogółu wiernych i ogółu księży, wielką nowością i są pewnym zaskoczeniem […]. Myślę, że cała tradycja katechizmowa i teologiczna szła obok, inną nieco drogą, to przede wszystkim była kwestia łaski i grzechu – jeśli tak można powiedzieć. Cały nasz katechizm jest zbudowany wokół tych przesłanek, tych idei wiodących: łaski i grzechu, tzn. w pewnym sensie w centrum znajduje się człowiek, jako dziecko Boże. Stan dziecięctwa Bożego, adopcji lub też jej straty, to była główna problematyka życia religijnego. I po Soborze, trzeba podkreślić, że to w dalszym ciągu pozostaje problematyką życia religijnego. Tylko Sobór, przez wysunięcie tria munera, tę problematykę wzbogacił. On ją może także i trochę przeprofilował, ukierunkował inaczej, równocześnie ją bardzo wzbogacił […] Przede wszystkim tria munera, jako klucz, od razu nas wprowadzają w rzeczywistość Ludu Bożego, a to jest zupełnie podstawowa kategoria Vaticanum II. I ta kategoria ma swoje zastosowanie uniwersalne i ma swoje zastosowanie w Kościele lokalnym.

Następnie tria munera mówią nam rzecz niesłychanie ważną, zwłaszcza gdy chodzi o apostolstwo świeckich, że w naszym życiu chrześcijańskim jest nie tylko problem łaski i grzechu w znaczeniu wewnętrznym, osobistym, w stosunku do Boga, wynikający z faktu adopcji, ale że jest w naszym życiu religijnym, chrześcijańskim, pewne posłannictwo, powołanie i pewna odpowiedzialność o charakterze społecznym. To wszystko ma jakieś implikacje tego podziału. I ja też uważam, zresztą w pewnym sensie się to wyraziło w tym studium posoborowym, że tria munera są jakimś zasadniczym kluczem do zrozumienia nauki Vaticanum II […]. Tylko trzeba sobie powiedzieć, że znalazłszy ten klucz Vaticanum II, który doskonale pozwala nam otwierać całą problematykę egzystencjalną i pastoralną Kościoła Krakowskiego, jako Kościoła katolickiego, równocześnie nie możemy na nim bez reszty poprzestać”.

To spojrzenie towarzyszyło Kardynałowi Karolowi Wojtyle, gdy jako papież Jan Paweł II ogłaszał różne dokumenty. Zrozumienie prawdy o potrójnym posłannictwie Chrystusa i Kościoła odgrywa ważną rolę w rozumieniu powołania człowieka i odnalezieniu jego miejsca w Kościele.

Misterium liturgii

Prawda o potrójnym posłannictwie znajduje swój szczególny wyraz w celebracji Eucharystii. Przeżywamy w niej liturgię słowa, w której sam Chrystus, Prorok i Nauczyciel, głosi prawdę swojemu Kościołowi, włączając w tę misję poszczególnych członków swojego mistycznego Ciała. Od słowa przechodzimy do ofiary, którą uobecnia dla nas Chrystus Najwyższy Kapłan, składając siebie samego w ofierze Ojcu i przyłączając do siebie swoją Oblubienicę. Uwieńczeniem celebracji jest udział w królewskiej uczcie, w której Król wszechświata, gromadzi przy swoim stole, rozproszone dzieci Boże, wyzwolone z niewoli grzechu.

Celebracja Eucharystii dokonuje się przy dwóch stołach, stole słowa i stole chleba. Przy ołtarzu przeżywamy dwie ściśle ze sobą związane tajemnice: ofiarę i ucztę. Tutaj więc dojrzewa w człowieku łaska otrzymana na chrzcie świętym. Zjednoczenie z Chrystusem Prorokiem osiąga szczyt w celebracji liturgii słowa i przedłuża się w codzienne życie jako wierność prawdzie i dawanie o niej świadectwa. Zjednoczenie z Chrystusem Kapłanem osiąga szczyt w celebracji liturgii ofiary i przedłuża się w codzienną ofiarę życia wyrażającą się w pracy, cierpieniu i niesieniu krzyża. Zjednoczenie z Chrystusem Królem osiąga szczyt w przeżyciu eucharystycznej uczty i przedłuża się w trwającej z Panem komunii, która uzdalnia człowieka do służby i uobecniania w świecie królestwa Bożego.

Podobnie jest z posługiwaniem w czasie liturgii. Choć wiele jest funkcji liturgicznych, to jednak wyróżnione są trzy. OWMR mówi, że z zasady celebransowi powinien towarzyszyć lektor, akolita i kantor. Można w tych określeniach widzieć nie tylko trzy osoby, lecz także trzy wyróżnione sposoby posługiwania i trzy najważniejsze zespoły liturgiczne. Pierwszy z nich służy przy stole słowa, drugi przy stole ofiary, a trzeci przez śpiew, który jednoczy wszystkich zgromadzonych.

Prawdy te będą rozważane w czasie spotkań formacyjnych przez trzy lata. Rok pierwszy wprowadza głębiej w misję prorocką, rok drugi w misję kapłańską, a rok trzeci w misję królewską.

Formacja wspólna i specjalistyczna

Wszystkie grupy formacyjne są równocześnie grupami diakonijnymi. Łączą więc ściśle ze sobą formację i posługiwanie. Z tej racji tygodniowe spotkania łączą ze sobą przeżycie wskazanego tematu i równocześnie przygotowanie niedzielnej liturgii. Pierwsza część spotkania poświęcona jest rozważeniu szczegółowego tematu, przeznaczonego na kolejny rok i kolejny okres liturgiczny. Druga część spotkania ma charakter przygotowania funkcji, które dana grupa ma podjąć w niedzielnej celebracji Eucharystii. W tygodniach, w których nie są przewidziane spotkania tematyczne, całe spotkanie w grupach może być przeżywane jako krąg liturgiczny. Wtedy można więcej czasu poświęcić na rozważenie tekstów czytań danej niedzieli, na dłuższą modlitwę w intencjach, które wiążą się ze spełnianą służbą, a także ćwiczenia poszczególnych funkcji, aby były jak najlepiej wykonane.

Należy zwrócić uwagę, że wiele ruchów i wspólnot odwołuje się do tej ważnej nauki soborowej, wyróżniającej w działalności Kościoła trzy elementy: słowo, sakrament i wspólnotę. W sposób szczególnie wyraźny jest to widoczne w formacji Ruchu Światło-Życie. Osoby przeżywające tę formację mogą być również dopuszczane do błogosławieństwa. Muszą jednak wyraźniej określić, jaki mają charyzmat i do jakiej funkcji czują się powołani.

Rok I. Słowo

„Pierwszy rok formacji w szkole średniej ma charakter głębszego wprowadzenia w słowo Boże. Jest szkołą czytania i rozważania słowa Bożego, którym żyje Kościół. W świetle słowa Bożego trzeba zobaczyć każdą posługę w liturgii i w życiu. W tym roku uczestnicy formacji przeżywają także szkołę modlitwy i są wprowadzani w dzieła ewangelizacyjne, przeżywane we wspólnocie parafialnej” (Dyrektorium 91).

„Tymi duchowymi i apostolskimi treściami każda grupa ubogaca swoje posługiwanie. Jej członkowie, troszcząc się o pogłębione życie duchowe, starają się coraz lepiej spełniać swoje zadania lektorów, akolitów i członków scholi” (Dyrektorium 92).

Rytm spotkań formacyjnych jest wyraźniej wpisany w rok liturgiczny, o czym była już mowa wcześniej. Uczestnicy formacji wchodzą w tajemnicę słowa w trzech etapach. W okresie od wakacji do końca roku liturgicznego jest to refleksja nad słowem Boga, które powołuje. Od Adwentu do Pięćdziesiątnicy przeżywamy spotkania, których wspólną cechą jest umiejętność poddawania się słowu Bożemu. To słowo prowadzi człowieka przez wszystkie wydarzenia życia. Ostatni etap formacji, obejmujący czas po Zesłaniu Ducha Świętego i sięgający również wakacji, to zwrócenie uwagi na słowo, które posyła.

Rekolekcje: Potrójne posłannictwo

W kolejny cykl formacyjny wprowadzają rekolekcje przybliżające prawdę o potrójnym posłannictwie Chrystusa i Kościoła. Prawda ta, przeżyta w czasie rekolekcji, będzie następnie przedmiotem refleksji i modlitwy w następnych trzech latach formacji.

Dzień 1 – Ojciec Mnie posłał

Rozpoczynając rekolekcje przypominamy przebytą drogę. Każdy jej etap miał nas zbliżyć do Chrystusa i bardziej z Nim zjednoczyć. Takie było zadanie cyklu pierwszego, skupionego wokół ołtarza i dokonywanej na nim ofiary. Takie też było zadanie cyklu drugiego, skupionego wokół ambony, z której głoszone jest słowo Boga rodzące w nas odpowiedź modlitwy i posłuszeństwa Bogu. Teraz zaczynamy trzeci cykl formacyjny, który ma uczestnikom pomóc wzrastać w otrzymanych już darach, a równocześnie prowadzi nas jeszcze głębiej w świat Chrystusa i pomaga w jeszcze pełniejszym zjednoczeniu z Nim. Ten cud komunii wzrasta wtedy, gdy spożywamy eucharystyczne Ciało Chrystusa i gdy coraz mocniej jednoczymy się z Mistycznym Ciałem Chrystusa, którym jest Kościół. Na początku drogi przypominamy prawdę, że Chrystus przyszedł od Ojca i przyniósł nam na ziemię dar życia Bożego. Przeżywamy również dziękczynienie za przebytą drogę rekolekcji i przeproszenie za wszelkie zaniedbania.

 Dzień 2 – Ja was posyłam

W drugim dniu podkreślamy prawdę, że życie chrześcijanina jest naznaczone posłaniem. Wszyscy jesteśmy posłani. Mamy wypełnić określoną misję. Jej największe piękno ukazują słowa Chrystusa: „Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”. Misja nie jest ślepym losem, lecz świadomą współpracą z Jezusem, jest przyjmowaniem daru powołania i spełnianiem zadań, które z niego wypływają.

Dzień 3 – Duch Święty daje udział w misji Chrystusa

Udział w tajemnicy Chrystusa otrzymujemy już na chrzcie. Sprawa go Duch Święty, który nas z Jezusem jednoczy, dając nam udział w Jego synostwie wobec Ojca. Dzięki zjednoczeniu z Jezusem jesteśmy dziećmi Ojca niebieskiego. Dar zjednoczenia pogłębia się, gdy Duch Święty namaszcza nas w sakramencie bierzmowania. Poprzez to namaszczenie zostajemy jeszcze bardziej zjednoczeni z Jezusem w Jego posłaniu do świata. Większość uczestników formacji zapewne przyjęła ten sakrament niedawno. Powinni dać świadectwo są świadomi daru, który otrzymali i czy doświadczają głębszego zjednoczenia z Jezusem w Jego posłaniu do świata. Taką jedność sprawił w nich Duch Święty.

Dzień 4 – Jedna misja o trojakim charakterze

Kościół, medytując nieustannie nad misją, jaką Chrystus spełniał w świecie oraz nad posłannictwem, jakie uczniowie Pana otrzymali od swego Mistrza, uznał, że misja jest jedna, ale ma trojaki charakter. Objawia się i urzeczywistnia jako misja prorocka, która wprowadza w świat prawdy, jako misja kapłańska, która niesie życie, a także jako misja królewska, która dopełnia to dzieło przez dar zjednoczenia. Bóg staje się jedynym Panem i Królem, staje się wszystkim we wszystkich, dzięki czemu ludzie uczestniczą w pełni komunii, która łączy Ojca, Syna i Ducha Świętego.

Dzień 5 – Tria munera w życiu kapłanów i wiernych świeckich

Chcąc lepiej zrozumieć, na czym polega potrójne posłannictwo, zwane po łacinie „tria munera”, trzeba uważniej przyjrzeć się, w jaki sposób spełniają je ci, którzy otrzymali sakrament święceń. W tym sakramencie Duch Święty zjednoczył wybranych w sposób szczególny z Chrystusem, Prorokiem, Kapłanem i Królem i uzdolnił ich do tego, aby innych wprowadzali na drogę tego zjednoczenia przez głoszone słowo, sprawowane sakramenty i dzieła miłości, które prowadzą do pełnego zjednoczenia. Biskupi i prezbiterzy uobecniają we wspólnocie Chrystusa Głowę, Pasterza i Oblubieńca.

Również wierni świeccy już od chwili chrztu uczestniczą w tym trojakim posłannictwie. W kolejnych latach życia starają się coraz pełniej żyć słowem i brać za to słowo odpowiedzialność, dążą do tego, aby żyć prawdziwym życiem, ofiarowanym im przez Chrystusem i innych ubogacać tym samym darem, angażują się też coraz bardziej w uobecnianie w swoim środowisku królestwa sprawiedliwości, miłości i pokoju. Członkowie służby liturgicznej poświęcają tej tematyce więcej uwagi, aby bardziej świadomie przeżywać otrzymany dar i nieść go innym.

Dzień 6 – Posłannictwo prorockie tematem pierwszego roku

W kolejnym dniu rekolekcji kreślimy przed uczestnikami perspektywę pierwszego roku formacji w tym nowym cyklu. Jest on skupiony wokół posłannictwa prorockiego. Staramy się zainteresować młodych ludzi tym tematem.

Dzień 7 – Niedziela: dzień prorocki, kapłański i królewski

W tym duchu staramy się również przeżyć niedzielę, która przypada w czasie rekolekcji. Jest ona dniem głoszenia słowa, składania ofiary i spotkania przy stole. Jest naznaczona misją prorocką, kapłańską i królewską.

Słowo, które powołuje

Słowo, które Bóg wypowiada do człowieka, nie jest tylko objawieniem prawdy o Bogu i o świecie oraz pouczeniem o właściwych drogach życia. Jest ono również wezwaniem, zaproszeniem i powołaniem. Bóg mówi do człowieka szukając z nim kontaktu, zaprasza go do swojego boskiego świata, ofiarowuje mu boskie perspektywy życia w zjednoczeniu z Nim. Myśl tę odnajdujemy również w terminologii, dotyczącej powołania. Słowo to kryje w sobie inne określenie, mianowicie „wołanie”. Bóg mówi do człowieka, a inaczej mówiąc woła go, zaprasza, zwołuje zgromadzenie. Do każdego zwraca się po imieniu.

Ten osobisty charakter spotkania z Bogiem w Jego słowie ma zawsze wymiar ewangelizacyjny. Jest doskonaleniem umiejętności słuchania głosu Pana w swoim sercu i odkrywaniem prawdy, że całe życie jest naznaczone tajemnicą powołania. Dlatego pierwsze spotkania po wakacjach, przypadające w okresie zwykłym roku liturgicznego, przeżywamy w duchu ewangelizacyjnym. Staramy się usłyszeć słowa Jezusa: „Pójdź za Mną” i inne słowa mające charakter wezwania.

Tą drogą wchodzimy w głębszą refleksję nad udziałem w prorockiej misji Chrystusa i Kościoła. Jest ona związana z usłyszeniem słowa Bożego i przekazaniem go innym ludziom. Prorok to człowiek, który najpierw słucha, co Bóg mówi. Gdyby sam nie słuchał, nie mógłby występować w imieniu Boga, nie byłby głosicielem Bożego orędzia. Ponieważ wszyscy zostaliśmy podczas chrztu namaszczeni krzyżmem, więc wszyscy nosimy w sobie to niezatarte znamię zjednoczenia z Chrystusem Prorokiem.

Spotkanie 1 – Powołanie do istnienia

W opisie stworzenia świata Bóg wiele razy wypowiada słowa: „Niech się stanie”. Wszystkie byty zostały powołane słowem Boga. Bóg wypowiedział słowo i ono określiło każdy byt w jego cechach charakterystycznych. W kolejnych dniach stworzenia powstawały byty zgodnie z wolą Bożą, według ich gatunków i rodzajów, a każdy miał swoje miejsce w świecie. Biblia wielokrotnie mówi o powołaniu świata do istnienia. Choć w istocie słowa te znaczą to samo, co stworzenie, jednak ukazują to misterium od innej strony. Podkreślają znaczenie słowa w dziele stworzenia. Bóg zaprasza człowieka, aby nadał imię istotom żywym, które do niego przyprowadził. Człowiek nadał im imię: „Istota żywa”.

Spotkanie 2 – Powołanie Abrahama

W życiu młodych ludzi, którzy rozpoczynają szkołę średnią, w pewnym sensie uobecnia się doświadczenie, które stało się udziałem Abrahama. Młodzi ludzie opuścili swoje dotychczasowe środowisko szkolne, a często także miejsce zamieszkania i udali się nowy świat, nieznany im jeszcze osobiście. Wewnętrznie słyszeli głos: „idź”. Czy był to głos Bożego wezwania? W najgłębszym sensie tak. Choć to człowiek podejmuje decyzję i pyta innych ludzi o rade, to równocześnie modli się do Boga i ufa, że Bóg go będzie prowadził. W przyszłości jeszcze wiele razy będą musieli „opuścić” swoje miejsce, swoją szkołę, by iść dalej. Powołanie będzie dojrzewać.

Spotkanie 3 – Powołanie Samuela

Osobne spotkanie poświęcamy powołaniu Samuela. Zwracamy szczególną uwagę na gotowość słuchania Boga, którą wykazał się młody Samuel, na trudności z rozpoznaniem, czy to Bóg woła, czy też człowiek, a także na potrzebę pomocy ze strony innych ludzi. Słowo „powołanie” odnosimy tu do wielorakich zadań, które mają charakter służenia Bogu, przede wszystkim staramy się odkryć posługiwanie w liturgii jako powołanie. Młody Samuel był zawsze blisko tego, co działo się w świątyni Boga.

Spotkanie 4 – Powołanie Proroków

Prorok Jeremiasz ma wątpliwości, czy może iść do innych, gdyż czuje się młody. Bóg rozwiewa jego wątpliwości. Prorok Izajasz doświadcza chwały Bożej i czuje się niegodny, jednak na pytanie Boga: „Kogo mam posłać”, odpowiada: „Oto ja, poślij mnie”. Te dwa opisy powołania są wielką pomocą w rozumieniu i rozpoznawaniu głosu Boga, który wzywa do wypełnienia określonych zadań.

Spotkanie 5 – Powołanie Apostołów

W refleksji nad powołaniem zatrzymujemy się również przy opisach powołań Apostołów. Rozważamy słowa Chrystusa: „Pójdź za Mną”, postawę Andrzeja, który przyprowadza Piotra do Jezusa, a także szczególny sposób powołania Apostoła Pawła.

Spotkanie 6 – Maryja: wzór powołanych

Wzorem wszystkich powołanych jest Maryja. Rozważamy sposób, w jaki ona rozeznawała wolę Bożą i jak odpowiadała na wezwanie, jakie Bóg do niej kierował. Przyjmuje Ona wysłańca Bożego, który jej objawia Boży plan wobec Niej. Odpowiada swoim „fiat” i trwa w tej postawie przez całe życie.

Spotkanie 7 – Kościół wspólnotą powołanych

Nie ma we wspólnocie Kościoła nikogo, kto nie byłby powołany przez Boga. Każdy został wezwany po imieniu, obdarowany człowieczeństwem, w którym ukryty jest obraz i podobieństwo do Boga. To pierwotne powołanie do bycia mężczyzną lub kobietą zostaje ubogacone darem nieskończenie większym. Poznajemy go rozważając tajemnicę sakramentów. Poczynając od chrztu, poprzez bierzmowanie i inne sakramenty oraz sakramentalia, człowiek otrzymuje ciągle nowe dary i zostaje ciągle wzywany do pełniejszego uczestnictwa w misji Chrystusa i Kościoła. Wśród rozmaitych dróg powołania, które są potwierdzone łaską sakramentów lub sakramentaliów, wyróżniamy trzy. Pierwszą i najbardziej powszechną stanowi powołanie do małżeństwa, druga, przeznaczoną dla niektórych jest powołanie do kapłaństwa, a trzecią, również dotyczącą wąskiego grona jest droga konsekracji. Są też osoby, które w swoim życiu nie przyjmują żadnego z tych darów, ale w sposób indywidualny poświęcają swoje życie Bogu. W ten sposób duchową są bliscy drodze życia konsekrowanego. Służba liturgiczna poznaje te prawdy również poprzez prezentację odpowiednich ksiąg liturgicznych. Są to obrzędy święceń biskupa, prezbiterów i diakonów, obrzędy sakramentu małżeństwa, obrzędy konsekracji dziewic, obrzędy profesji zakonnej, obrzędy błogosławieństw.

Spotkanie 8 – Moje powołanie

Rozważane w poprzednim spotkaniu prawdy każdy odnosi również do siebie. Wprawdzie nie jest jeszcze na etapie decyzji, ale młody człowiek powinien znać drogi powołania, które otwiera przed nim Bóg. Dzisiejsze spotkanie poświęcone jest w większym stopniu innemu aspektowi tej tajemnicy. Czasem nazywamy ją „powołaniem w powołaniu”. Wymienione wyżej trzy drogi życia nie są związane z żadnym szczegółowym talentem czy charyzmatem. Przeciwnie, na każdą z tych dróg Bóg powołuje ludzi z różnymi talentami. Są małżonkowie, kapłani i osoby konsekrowane, mające uzdolnienia muzyczne, organizacyjne, manualne, wychowawcze i inne. Każdy, realizując swoje główne powołanie, służy również innym ludziom tym darem, jaki sam otrzymał. Prawdę tę odnosimy również do wspólnoty Kościoła, który żyje w parafii. W tym szerszym gronie osób wiele posiada podobne zdolności i pragnienia. Mogą się oni połączyć w grupy i w ten sposób służyć przede wszystkim największemu wydarzeniu, jakie jest przeżywane w parafii, czyli niedzielnej celebracji Eucharystii, a także spełnianiu wszystkich innych zadań w codziennym życiu wspólnoty i jej ewangelizacyjnej misji w świecie. Z tej perspektywy jeszcze lepiej widzimy, że grupy diakonijne, posługujące w parafii, to nie tylko sprawa organizacyjna, lecz uobecnienie tajemnicy Kościoła. Każda osoba i każda grupa powinny się umocnić w swej drodze posługiwania Bogu i ludziom.

Skrutynium

Rozeznawanie na modlitwie, adoracji Najświętszego Sakramentu, rozmowie z animatorem. Modlitwa o łaskę realizacji wymagań, jakie stawia nami prawda o powołaniu.

1. Zna biblijne opisy powołania proroków, apostołów i Maryi. Umie odnieść przesłanie tych tekstów do samego siebie. 2. Potrafi spełniać swoją funkcję liturgiczną ze świadomością, że został do niej powołany przez Boga. 3. Stara się w swoim życiu naśladować świętych w ich wierności powołaniu otrzymanemu od Boga.

Przeżycie skrutynium może się zakończyć wręczeniem znaczka, który będzie przypominał o otrzymanych od Boga darach i podjętych przez człowieka postanowieniach.

Słowo, które prowadzi

Drugi etap tegorocznych spotkań, trwający od Adwentu do Pięćdziesiątnicy, jest przeżywaniem tajemnicy słowa Bożego, które człowieka prowadzi. Ono ukazuje mu właściwe perspektywy życia i odpowiada na pojawiające się pytania. Poznajemy te prawdy przez rozważanie tajemnicy Chrystusa, który jest Słowem. Określenie „Słowo stało się Ciałem” należy do najbardziej charakterystycznych opisów tajemnicy Chrystusa. Kościół wyróżnia ją także w ten sposób, że w czasie odmawiania Credo, nakazuje wykonanie głębokiego skłonu, gdy wypowiadamy słowa: „za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się Człowiekiem”. W poszczególnych spotkaniach rozważamy dokładniej szczególne teksty biblijne, odczytywane w liturgii w roku liturgicznym, wyrażające prawdę danego okresu.

W każdym okresie liturgicznym członkowie służby liturgicznej starają się nie tylko służyć w czasie Eucharystii, lecz przyczyniać się do pielęgnowania zwyczajów religijnych Adwentu, Bożego Narodzenia i innych okresów, a także włączają się w prowadzenie nabożeństw, modlitw i adoracji, jakie są przeżywane w tym czasie.

Spotkanie 9 – Słowo obietnicy

Pismo Święte jest pełne obietnic, jakie Bóg składa człowiekowi. Znajdują się one zarówno w Starym jak i w Nowym Testamencie. Wiele z nich odczytujemy w liturgii Adwentu. Trzeba właściwie rozumieć te obietnice i ich spełnianie przez Boga.

Spotkanie 10 – Słowo, które stało się Ciałem

W kontekście Bożego Narodzenia rozważamy tę szczególną tajemnicę Chrystusa i staramy się ja odnieść również do naszego życia.

Spotkanie 11 – Słowo Ojca znad Jordanu

Do najbardziej charakterystycznych słów Biblii należą te, wypowiedziane przez Ojca niebieskiego nad Jordanem i powtórzone na Górze Tabor. Zwierają one najważniejszą wskazówkę, jaką Ojciec niebieski chciał przekazać swoim dzieciom żyjącym w różnych epokach i różnych miejscach, mającym różne powołania i zakres odpowiedzialności, będących w różnym wieku i stanie zdrowia.

Spotkanie 12 – Słowo Chrystusa głoszącego królestwo

Określeniem, które w pewnym sensie streszcza publiczne nauczanie Chrystusa są słowa: „Głoszenie królestwa”. Taką właśnie nazwę nadał bł. Jan Paweł II jednej z tajemnic światła w różańcu. Staramy się tę prawdę głębiej zrozumieć, przywołując szczególnie przypowieści Jezusa o królestwie.

Spotkanie 13 – Słowo Chrystusa wzywające do nawrócenia

Drugi aspekt nauczania Chrystusa, podkreślony przez Ojca Świętego Jana Pawła II w nazwie trzeciej tajemnicy światła w różańcu, dotyczy nawrócenia. Głoszenie królestwa i wzywanie do nawrócenia, to szczególna cecha charakterystyczna prorockiej misji Chrystusa. Podejmujemy ją w sposób szczególny w Wielkim Poście, starając się wyraźniej odkryć w tekście liturgicznych czytań tego okresu, wezwanie do nawrócenia.

Spotkanie 14 – Słowo Chrystusa ukrzyżowanego

Przygotowując się do celebracji Triduum Paschalnego skupiamy się w tym roku w sposób szczególny na słowach Chrystusa, wypowiedzianych w Ogrójcu, w czasie drogi krzyżowej oraz w czasie konania na krzyżu. Każde z nich, ze względu na niezwykłe okoliczności, w których zostały wypowiedziane, ma szczególne znaczenie dla uczniów Pana.

Spotkanie 15 – Słowo Zmartwychwstałego

Kolejne słowa, które są ściśle związane ze spełnianymi przez Chrystusa czynami, to te, które wypowiedział do uczniów po zmartwychwstaniu. Staramy się odkryć ich główne przesłanie.

Spotkanie 16 – Słowo Chrystusa wstępującego do nieba

Rozmowa Chrystusa z Apostołami przez wstąpieniem do nieba to temat kolejnego spotkania. Słowa, które Pan wtedy wypowiedział należą również do tych, które są związane z dziejącymi się zbawczymi wydarzeniami. Dotyczą zesłania Ducha Świętego i misji, którą Apostołowie mają wypełnić.

Skrutynium

1. Zna istotną treść słowa Bożego głoszonego w kolejnych okresach liturgicznych. 2. Potrafi spełniać powierzone mu funkcje liturgiczne w świetle słowa Bożego. 3. Rozważa często słowo Boże, szczególnie to, które jest przeznaczone na niedzielną Eucharystię.

Słowo, które posyła

„Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”. Chrystus bardzo często tę prawdę przypominał. Powtarzał wiele razy, że jest posłany. Taką samą świadomość powinien mieć uczeń Chrystusa. On również jest posłany, a dokładniej otrzymał udział w misji Chrystusa. W tym roku szczególnie podkreślamy prorocki aspekt tej misji. Jest on związany z usłyszeniem i przyjęciem słowa oraz zaniesieniem go innym ludziom. Prawda ta była obecna w całym roku formacji, ale teraz staje się głównym tematem refleksji i modlitwy.

Spotkanie 17 – Pięćdziesiątnica: „Idźcie na cały świat”

Pierwsze spotkanie po Zesłaniu Ducha Świętego powinno mieć najpierw charakter wielkiego dziękczynienia z otrzymany dar z nieba. Wraz z dziękczynieniem uczestnicy spotkań przeżywają znaczenie słów Chrystusa: „Pójdź za Mną” oraz „Idźcie na cały świat”. Nasze życie jest przychodzeniem do Chrystusa i pójściem do świata. Pan swoim słowem zaprasza nas do siebie i również swoim słowem posyła nas do ludzi. Przychodzimy więc na Eucharystię, szczególnie niedzielną i na modlitwę oraz wracamy do swojego świata. Ten „nasz świat” zaczyna się za progiem naszego domu. To świat naszego codziennego życia, naszych spotkań i rozmów, pracy i odpoczynku, cierpienia i radości. Mamy go przemieniać duchem Ewangelii.

Spotkanie 18 – Boże Ciało: „Ja jestem z wami”

Spotkanie związane z uroczystością Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa oraz następującą po niej tzw. oktawą Bożego Ciała, jest kolejnym spotkaniem pogłębiającym przeżywanie prawdy, że Pan jest z nami przez wszystkie dni aż do skończenia świata. Szczególnym znakiem tej obecności jest Najświętszy Sakrament.

Spotkanie 19 – Nowa ewangelizacja: „Nie lękajcie się”

Przeżywając tajemnicę słowa i nasz udział w prorockiej misji Chrystusa, poznajemy dokładniej określenie „nowa ewangelizacja” oraz sposób jej prowadzenia w diecezjach i parafiach.

Spotkanie 20 – Wakacje: „Będziecie moimi świadkami”

Zbliżające się wakacje nie są czasem oddalania się od Boga, lecz dalszego zbliżania się do Niego. Otwierają one przed każdym chrześcijaninem nowe przestrzenie ewangelizacji. Są one związane z wyjazdami, z wykorzystaniem wolnego czasu, ze świętowaniem niedzieli, z dobrymi inicjatywami podejmowanymi w tym czasie przez ludzi. Spotkanie jest również przygotowaniem do wakacyjnych rekolekcji. Wszyscy są zaproszeni do uczestnictwa w nich.

Skrutynium

To skrutynium powinno być przeżywane zasadniczo pod koniec wakacji. Dotyczy bowiem nie tylko tygodni następujących bezpośrednio po zesłaniu Ducha Świętego, lecz także miesięcy wakacyjnych. Wtedy zaś zdajemy egzaminy z naszej postawy modlitwy i służby w zupełnie nowych okolicznościach, niekiedy w innym niż zwykle środowisku. Tematem wewnętrznego „badania siebie”, a także rozmowy z prowadzącym formację, są więc również wakacje.

1. Zna słowa Chrystusa o posłaniu uczniów do innych ludzi oraz obietnicy Jego obecności z nami po wszystkie dni aż do skończenia świata. 2. Potrafi spełniać służbę w liturgii nie tylko w swojej parafii, lecz także w innych wspólnotach, w których się znajduje, np. w czasie wakacji. 3. W obliczu trudności i problemów umie odwołać się do słów Jezusa: „Nie lękajcie się”. Pokonuje lęk i niepokój zaufaniem wobec Pana.

Skrutynium kończy się modlitwą o dary Ducha Świętego. Można również przyjąć znaczek, który będzie przypominał o otrzymanych darach oraz o podjętych postanowieniach.

Rok II. Ofiara

„Drugi rok formacji koncentruje się na tajemnicy liturgii i jej miejscu w życiu chrześcijańskim. Jest to głębsze odkrycie znaczenia nauki Soboru, że «liturgia jest szczytem, do którego zmierza cała działalność Kościoła i równocześnie źródłem, w którego wypływa cała jego moc» (KL 10). Jest to również pogłębiona refleksja nad tajemnicą Eucharystii i innymi celebracjami liturgicznymi oraz dalszy etap wprowadzania młodych ludzi w apostolskie dzieła podejmowane w parafii, szczególnie w ubogacenie świętowania niedzieli i dzieła charytatywne” (Dyrektorium DSL 93).

„Formacja drugiego roku powinna uwrażliwić wszystkich członków służby liturgicznej na potrzebę indywidualnego i wspólnotowego przygotowania do Mszy świętej i innych celebracji liturgicznych. Spotkanie w grupie staje się także kręgiem liturgicznym przygotowującym do niedzielnej Eucharystii” (Dyrektorium DSL 94).

Rekolekcje: Świętość i posługa uświęcania

Wszyscy chrześcijanie zostali powołani do świętości, a także zaproszeni do udziału w kapłańskiej misji Chrystusa, która często jest nazywana posługą uświęcania. Wprawdzie uświęcać może wyłącznie Bóg, ale On chce to czynić przy współpracy tych, którym dał udział w swoim życiu. Mając w sobie Boże życie i trwając we wspólnocie Ojca, Syna i Ducha Świętego, jesteśmy jak promienie łaski, które Bóg posyła do innych ludzi. Niektóre działania Kościoła mają szczególny charakter uświęcający. Trzeba tu wyróżnić sprawowanie Eucharystii i innych sakramentów, a także Liturgię Godzin, która często jest nazywana „Modlitwą uświęcania czasu”. Ci, którzy ją odmawiają mają więc udział w uświęcaniu codziennej rzeczywistości, w której żyją, dzień po dniu i tydzień po tygodniu.

W czasie rekolekcji podejmujemy temat świętości w obydwu aspektach. Pochylamy się nad tajemnicą powołania do świętości, a także nad naszym udziałem w uświęcającej misji Kościoła. Refleksja ta jest dalszym pogłębieniem rozumienia posługiwania w liturgii. Jest ono drogą wzrastania w świętości i służbą sprawie uświęcenia świata.

Dzień 1 – Świętość: Tajemnica Boga

Przybliżamy uczestnikom rekolekcji słowo „świętość” i jego właściwe znaczenie. Często jest ono bowiem błędnie rozumiane. Ukazujemy, że świętość jest tajemnicą Boga i w czym się ona wyraża.

Dzień 2 – Świętość: Łaska ofiarowana człowiekowi

Dar ofiarowany przez Boga trzeba przyjąć otwartym sercem i nieustannie troszczyć się o jego rozwój. Oznacza to przede wszystkim dążenie do coraz pełniejszego zjednoczenia z Jezusem w Jego Kościele. Z tego zjednoczenia wynikają odpowiednie słowa, czyny i cała postawa.

Dzień 3 – Święci: Przewodnicy na drodze do świętości

Bóg objawia tajemnicę świętości w życiu Maryi i Świętych. To są Jego przyjaciele, z którymi On jest najściślej zjednoczony. On pragnie, abyśmy o nich pamiętali, od nich się uczyli i z nimi się spotykali. Święci powinni odgrywać coraz większą rolę w naszym życiu. Nieustannie powinna też rosnąć nasza miłość do Matki Najświętszej.

Dzień 4 – Posłannictwo kapłańskie – misja uświęcania

Szczególną cechą posłannictwa kapłańskiego, któremu poświęcimy w tym roku więcej uwagi, jest sprawowanie sakramentów, w których sam Chrystus uświęca człowieka, usuwając grzech i jednocząc przemienionego człowieka z sobą. Dlatego misja kapłańska jest często nazywana misją uświęcania. Wszyscy mają w niej swój udział pomagając innym ludziom w otwarciu się na Chrystusa, który pragnie w nich zamieszkać, a przez to uświęcić ich życie.

Dzień 5 – Ofiara w centrum misji kapłańskiej

Główną czynnością kapłańską jest składanie ofiary Chrystusa. Czynność tę sprawuje cały Kościół, który jest ludem kapłańskim. Każdy w tej czynności swój udział. Niezastąpiony udział ma wyświęcony kapłan, którego posługa sprawia sakramentalne uobecnienie krzyżowej ofiary Chrystusa. Wierni świeccy nie są jednak biernymi widzami tego misterium. Oni również uczestniczą w tym najwyższym akcie miłości, jaki Chrystus spełnia wobec Ojca niebieskiego i wobec ludzi. Jednoczą się z Chrystusem składając w ofierze samych siebie.

Dzień 6 – Modlitwa istotnym zadaniem misji kapłańskiej

Drugim szczególnym aktem kapłańskim jest modlitwa. Kapłan zanosi do Boga modlitwy w imieniu ludu stając się pośrednikiem w ich sprawach. Codzienną modlitwą kapłana, oprócz samej Eucharystii, jest Liturgia godzin, zwana liturgią uświęcenia czasu. Przypomnienie tej prawdy, rozważanej w okresie gimnazjum jest okazją do zapytania, czy członkowie służby liturgicznej w jakiejś mierze przeżywają tę modlitwę. Jest to również zachęta, aby to czynili.

Dzień 7 – Niedziela: Dzień święty, dzień uświęcenia

Refleksja nad posłannictwem kapłańskim, w którym wszyscy uczestniczymy, rzuca również światło na rozumienie i przeżywanie niedzieli jako dnia kapłańskiego, jako dnia świętego, jako dnia uświęcenia.

Namaszczeni na kapłanów

Jednym za skarbów chrześcijaństwa, ciągle zbyt mało odkrytym i przeżywanym, jest łaska uczestnictwa wszystkich ochrzczonych w kapłaństwie Chrystusa. Nie można sprawować w sposób dojrzały liturgii, jeśli prawda o kapłaństwie zostaje odniesiona wyłącznie do wyświęconych szafarzy. Wszyscy zgromadzeni stanowią lud kapłański. Jan Paweł II wyjaśnia, że „kapłaństwo hierarchiczne – służebne zostało ustanowione w Kościele w tym celu, aby mogły się aktualizować wszystkie zasoby powszechnego kapłaństwa wiernych” (AG 18.03.1992). W swoich katechezach na temat Kościoła ukazywał on związek każdego z sakramentów z tajemnicą kapłaństwa, podkreślając również te czynności, które spełniają wierni świeccy, a które są wypełnianiem kapłaństwa powszechnego.

Taka też droga jest proponowana w czasie spotkań drugiego roku formacji lektorów, akolitów, psałterzystów, scholi i innych zespołów liturgicznych w parafii. Powinni oni głębiej zrozumieć, że każda z tych funkcji liturgicznych, może być przez nich spełniania w liturgii, gdyż zostali oni już od chwili chrztu obdarzeni łaską udziału w kapłaństwie Chrystusa. Teraz wszystkie spełniane przez nich funkcje mają w sobie tę cechę. Są naznaczone udziałem w tym niezwykłym działaniu Zbawiciela.

Warto podkreślić, że misja kapłańska jest w pewien sposób wyróżniona spośród pozostałych zbawczych misji, w których uczestniczy Kościół. Nie ma bowiem święceń prorockich ani królewskich, ale są święcenia kapłańskie. W darze tych święceń ukryta jest obecność wszystkich trzech misji Chrystusa i Kościoła. Nieco inaczej kształtuje się ten udział w odniesieniu do wiernych świeckich. Oni przyjmują błogosławieństwo do jednej z misji, a nie do wszystkich. Lektor, jeśli chce dobrze wypełniać swoje posłannictwo, musi zaangażować wszystkie swoje talenty i cały posiadany czas w realizacji tego zadania. Podobnie akolita i kantor, jeśli chcą dobrze wypełniać swoją misję, muszą się w nią w pełni zaangażować. W ten sposób wyraźniej objawia się tajemnica Mistycznego Ciała Chrystusa, w której kapłan, reprezentuje Chrystusa Głowę Ciała, a wierni świeccy jako członkowie Ciała, podejmują różne działania, zgodnie ze swoimi talentami. W sensie duchowym wierni świeccy uczestniczą w całej tajemnicy Chrystusa i są zjednoczeni z Chrystusem Prorokiem, Kapłanem i Królem, ale w sensie zewnętrznego zaangażowania i podejmowanej służby, jedna z misji zostaje wyróżniona przez odpowiednie błogosławieństwo i posłanie. Dzięki temu wszyscy ubogacają się nawzajem, wszyscy radują się udziałem w całym misterium Zbawiciela, a równocześnie każdy spełnia powierzone mu zadania.

Spotkanie 1 – Co to jest kapłaństwo?

Rozpoczynamy od przybliżenia członkom służby liturgicznej znaczenia słów: kapłan, kapłańskie czynności. Słowo kapłan wywodzi się od słowa „pontifex”, czyli budowniczy mostów. Wskazuje ono na główne zadanie kapłana, jakim jest misja jednoczenia, łączenie tych, którzy są na różnych brzegach, oddaleni od siebie różnymi przeszkodami. Chodzi najpierw o łączenie człowieka z Bogiem, a także o łączenie ludzi między sobą. Szczególne czyny kapłańskie to: modlitwa i ofiara. Poprzez nie zostaje usunięta przeszkoda na drodze do jedności i umocnione zostają więzy łączące człowieka z Bogiem. 

Spotkanie 2 – Kapłaństwo w Piśmie Świętym

W kolejnym spotkaniu przywołujemy naukę Pisma Świętego na temat kapłaństwa. Ukazujemy najpierw kapłaństwo Starego Testamentu, a następnie kapłaństwo Chrystusa.

Spotkanie 3 – Chrzest we wspólnocie kapłańskiej

W następnych spotkaniach staramy się odkryć, jak tajemnica kapłaństwa rozwija się w nas poprzez przyjmowanie kolejnych sakramentów. Prawdę tę wyjaśniał w swoich katechezach o Kościele Ojciec Święty Jan Paweł II”. W katechezie o chrzcie mówił: „Przyjęcie chrztu oznacza osobiste zjednoczenie się z tajemnicą paschalną Jezusa, stanowiącą jedyną kapłańską ofiarę naprawdę doskonałą i miłą Bogu. Dzięki jedności każdy ochrzczony staje się zdolny do uczynienia z całej swojej egzystencji ofiary kapłańskiej złączonej z ofiarą Chrystusa (por. Rz 12,1; 1 P 2,4-5) […]. I tak jak Chrystus na ziemi podporządkował całe swe życie ofierze kapłańskiej, podobnie Jego następcy – indywidualnie i jako wspólnota – powołani są do rozwijania zdolności do poświęcenia, jaką otrzymali wraz ze znamieniem. Muszą to czynić w duchu powszechnego kapłaństwa, do którego zostali dopuszczeni przez chrzest” (AG 25.03.1992).

Spotkanie 4 – Bierzmowanie we wspólnocie kapłańskiej

Z katechezy Jana Pawła II: „Podobnie jak w wypadku chrztu, również sakrament bierzmowania wyciska w duszy specjalne znamię. Udoskonala ono konsekrację chrzcielną i zostaje przekazane przez dwa rytualne gesty: nałożenie rąk oraz namaszczenie. Również zdolność do sprawowania kultu, otrzymana już na chrzcie, zostaje potwierdzona przez bierzmowanie. Powszechne kapłaństwo zakorzenia się głębiej w osobie i staje się bardziej skuteczne w realizacji. Specyficzną funkcją znamienia bierzmowania jest uzdolnienie człowieka do dawania świadectwa i do chrześcijańskiego działania, które – jak mówił św. Piotr – wypływają z kapłaństwa powszechnego (por. 1 P 2,11 nn.). Św. Tomasz z Akwinu precyzuje, że bierzmowany daje świadectwo imieniu Chrystusa, jako dobry chrześcijanin działa na rzecz obrony i szerzenia wiary, dzięki „specjalnej mocy” znamienia, jako obdarzony szczególną funkcją i posłannictwem. Jest to „uczestnictwo w kapłaństwie Chrystusowym wiernych, powołanych do kultu Bożego, który w chrześcijaństwie wywodzi się z kapłaństwa Chrystusa”. Również publiczne świadectwo dawane Chrystusowi wchodzi w zakres kapłaństwa powszechnego wiernych, do którego są powołani quasi ex officio”.

Spotkanie 5 – Sakramenty uzdrowienia we wspólnocie kapłańskiej

Z katechezy Jana Pawła II: „W dzisiejszej katechezie pragniemy odkryć potwierdzenie tej prawdy w sakramencie pojednania, tradycyjnie zwanym sakramentem pokuty. Urzeczywistnia się w nim „kapłaństwo powszechne”, wspólne dla wszystkich ochrzczonych, podstawowym zadaniem kapłaństwa jest bowiem usuwanie przeszkody uniemożliwiającej nawiązanie żywej więzi z Bogiem, jaką jest grzech […]. Kościół towarzyszy chrześcijaninowi jako wspólnota, która „przyczynia się — jak mówi Sobór — do nawrócenia miłością, przykładem i modlitwą”. Nie pozostaje on nigdy sam, nawet wtedy, kiedy jest w stanie grzechu. Należy zawsze do „wspólnoty kapłańskiej”, która go wspiera solidarną miłością, braterstwem i modlitwą o przywrócenie mu przyjaźni Boga i opieki świętych. Kościół, wspólnota świętych objawia się i działa w sakramencie pokuty jako kapłańska wspólnota miłosierdzia i przebaczenia” (AG 15.04.1992). „Trzeba coraz bardziej zwracać uwagę na udział chorych w duchowym rozwoju życia Kościoła. Wszyscy — zarówno chorzy, jak i ich bliscy, a także lekarze i personel medyczny — winni coraz bardziej zdawać sobie sprawę z wartości choroby jako formy „kapłaństwa powszechnego” Kościoła, urzeczywistniającej się poprzez złożenie w darze „duchowej ofiary”, czyli cierpienia złączonego z męką Chrystusa. Niech wszyscy dostrzegają w nich obraz Chrystusa cierpiącego (Christus patiens). Chrystusa, który — według przepowiedni z Księgi Izajasza o cierpiącym słudze (por. Iz 53,4) — dźwigał nasze boleści” (AG 29.04.1992).

Spotkanie 6 – Małżeństwo we wspólnocie kapłańskiej

Z katechez Jana Pawła II: „Według Soboru Watykańskiego II, Kościół jest „wspólnotą kapłańską”, której „święta i organicznie ukształtowana natura” urzeczywistnia się przez sakramenty, pośród których szczególne miejsce zajmują sakramenty kapłaństwa oraz małżeństwa […]. W świetle Kany pragniemy teraz uwypuklić jeden aspekt małżeństwa, który szczególnie nas interesuje w tym cyklu katechez eklezjologicznych. Otóż w małżeństwie chrześcijańskim wspólne kapłaństwo wiernych urzeczywistnia się w sposób wyraźny, ponieważ to sami małżonkowie są szafarzami sakramentu” (6.05.1992).

Spotkanie 7 – Sakrament święceń we wspólnocie kapłańskiej

Temu sakramentowi Ojciec Święty Jan Paweł II poświęcił cały cykl katechez. Spotkanie na ten temat ma charakter pewnej syntezy refleksji na temat kapłaństwo i pomaga głębiej zrozumieć znaczenie sakramentu święceń. Poprzez ten sakrament wybrani mężczyźni otrzymują szczególny udział w kapłaństwie Chrystusa. W ich życiu najpełniej objawia się tajemnica kapłaństwa, która jest w służbie kapłaństwa powszechnego.

Spotkanie 8 – Eucharystia we wspólnocie kapłańskiej

Z katechez Jana Pawła II: „Celem posługi kapłańskiej jest gromadzenie Ludu Bożego, „tak że wszyscy należący do tego Ludu, będąc uświęceni przez Ducha Świętego, ofiarują samych siebie jako «ofiarę żywą, świętą, miłą Bogu» (Rz 12,1)”. Jeśli — jak już zaznaczyłem w poprzedniej katechezie — przeznaczeniem kapłaństwa wspólnego jest składanie duchowych ofiar, to wierni mogą składać tę ofiarę dzięki „uświęceniu przez Ducha Świętego”. Duch Święty, który ożywił ofiarę Chrystusa na krzyżu (por. Hbr 9,14), ożywia ofiarę wiernych. Według Soboru posługa kapłańska sprawia, że duchowe ofiary mogą osiągnąć swój cel. «Poprzez posługę prezbiterów dokonuje się duchowa ofiara wiernych w zjednoczeniu z ofiarą Chrystusa, jedynego Pośrednika. Tę zaś ofiarę składa się bezkrwawo i sakramentalnie w Eucharystii przez ich ręce w imieniu całego Kościoła aż do czasu przyjścia samego Pana»” (AG 8.04.1992).

Skrutynium

Rozeznawanie na modlitwie, adoracji Najświętszego Sakramentu, rozmowie z animatorem. Modlitwa o łaskę realizacji wymagań, jakie stawia nam prawda o udziale w kapłaństwie Chrystusa.

1. Zna naukę Kościoła na temat kapłaństwa. Umie rozróżnić kapłaństwo święceń od kapłaństwa powszechnego wiernych. 2. Potrafi spełniać swoją funkcję liturgiczną ze świadomością uczestnictwa w kapłańskiej misji Chrystusa, która jest misją uświęcania. 3. Stara się w swoim życiu rozwijać umiejętność składania kapłańskiej ofiary i zanosić do Boga kapłańską modlitwę.

Skrutynium może się zakończyć wręczeniem znaczka, który będzie przypominał o treściach przeżywanych w minionym okresie formacji i o wymaganiach, jakie wynikają z prawdy o kapłaństwie.

Eucharystia źródłem i szczytem życia

Od Adwentu rozpoczyna się kolejny bardzo ważny cykl spotkań formacyjnych. Są one poświęcone tajemnicy Eucharystii rozumianej jako źródło i szczyt życia. Często powtarzamy to soborowe określenie, gdyż ciągle na nowo musimy odkrywać jego znaczenie. Nowe okoliczności życia, które przychodzą wraz z rozwojem człowieka, nowe fascynacje, które mogą człowieka pochłonąć, szczególnie w młodym wieku, nowe doświadczenia zwycięstw i porażek, których nie brak nikomu oraz wiele innych przeżyć mogą przyczynić się do tego, że nazwanie Eucharystii źródłem i szczytem życia chrześcijańskiego coraz mniej znaczy i staje się mało zrozumiałe. Jeśli ktoś nie zatrzyma się dłużej przy określeniu „szczyt życia” oraz „źródło życia”, odnosząc je zarówno do całości swojej egzystencji, jak też do wszystkich szczegółowych zagadnień, to trudno mu będzie niedzielną Eucharystię przeżyć jako szczyt i źródło swojego życia chrześcijańskiego, jako wydarzenie największe i najważniejsze w wymiarze jego zjednoczenia z Bogiem i jego zaangażowania w służbie zbawienia świata.

Jedną z najważniejszych dróg poznawania tajemnicy uobecnianej przez Chrystusa w celebracji Eucharystii jest rozważanie jej w połączeniu z przeżywanymi wydarzeniami w kolejnych okresach roku liturgicznego. Wszystko bowiem, co w roku liturgicznym przeżywamy w ciągu dni i tygodni, w Eucharystii przeżywamy w jednym obrzędzie. Wydarzenia przeżywane w Adwencie i okresie Narodzenia Pańskiego, w czasie Wielkiego Postu i okresu Wielkanocnego, a przede wszystkich w czasie Świętego Triduum Paschalnego, są obecnego w każdej celebracji Eucharystii. Chrystus otwiera przed człowiekiem całe bogactwo swojego życia ziemskiego i całe bogactwo swojego Bóstwa. Otwiera je na wiele sposobów, wśród których szczególne znaczenie mają trzy rodzaje spotkań z Nim. W centrum jest celebracja sakramentalna, a więc uobecnienie pod osłoną znaków całego misterium Chrystusa. Z celebracją Eucharystii ściśle związana jest celebracja roku liturgicznego, a więc przeżywanie tego samego misterium Chrystusa w dłuższej przestrzeni czasowej, trwającej cały rok. Poprzez te dwa doświadczenia, a także na wiele innych sposobów, misterium Chrystusa przenika w całe nasze życie. Dzięki temu staje się ono w pewnym sensie liturgią, a więc uobecnianiem się na co dzień, we wszystkich okolicznościach życia, tajemnicy zjednoczenia Chrystusa z człowiekiem. Wtedy każdy dzień jest uświęcony Jego obecnością, a to, co jest cechą charakterystyczną liturgii, czyli pierwszeństwo działania Chrystusa w stosunku do działań ludzi, staje się udziałem człowieka. Również w codzienności życia człowiek staje się narzędziem działania Pana i może coraz radośniej powtarzać słowa św. Pawła Apostoła: „Teraz już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus” (Ga 2,20).

Dla uczestników formacji służby liturgicznej jest to więc kolejne, w jeszcze innym kontekście przeżywane wtajemniczenie w największe misterium, jakie dokonuje się w Kościele, mianowicie celebrację zbawienia świata, uobecnianą w czasie Eucharystii. Inicjacja ta dokonuje się poprzez głębsze odkrycie związku między wydarzeniami uobecnianymi w roku liturgicznym, a tymi, które Chrystus uobecnia w czasie Mszy Świętej i innych sakramentów świętych. Im bardziej ktoś odkryje wielkość tajemnicy Eucharystii i szczególne znaczenie niedzielnego zgromadzenia Kościoła przy stole słowa i stole chleba, tym bardziej rośnie w nim świadomość, że posługiwanie temu zbawczemu dziełu jest największym zaszczytem i motywem wielkiego dziękczynienia wobec Boga. Prawda ta składania do tego, aby jeszcze uważniej przyjrzeć się wszystkim funkcjom, jakie są spełniane w czasie celebracji liturgicznej, a także aby powrócić do pytania, czy funkcja, którą on teraz nazywa „swoją”, jest właśnie tą, do której został powołany. Nie można się zmęczyć spełnianiem tak wielkich zadań ani nie można dopuścić do siebie rutyny, która pozbawia człowieka prawdziwego spotkania z Chrystusem i sprowadza wszystko do spełniania zewnętrznych czynności.

Spotkanie 9 – Adwent: Zaproszenie i przygotowanie

W pierwszym spotkaniu animator uświadamia członkom grupy temat ich wspólnej pracy, przybliżając podane powyżej myśli. Rozpoczyna też wraz z grupą głębszą refleksję nad pierwszym z tematów, jakim jest zaproszenie na spotkanie z Panem i przygotowanie się do tego spotkania. Bóg przychodzi na ziemię i zaprasza do siebie. Duch Święty przygotowuje człowieka na to spotkanie. Czas Adwentu jest dla nas wzorem przygotowania się do każdej Eucharystii. Cztery tygodnie oczekiwania i przygotowania zawierają bardzo bogatą treść, którą trzeba w istotnych elementach przeżyć przed Mszą Świętą w ciągu krótkiego czasu przygotowania. Jest to przygotowanie do przyjęcia Pana, który przychodzi. Kto idzie na Eucharystię, idzie także do Betlejem, gdyż tam Bóg wyznaczył miejsce spotkania i tam Go przyjmujemy.

Spotkanie 10 – Boże Narodzenie: Słowo staje się Ciałem

W okresie Narodzenia Pańskiego staramy się głębiej wniknąć w prawdę, że określenie „Słowo stało się ciałem”, nie tylko wyjaśnia tajemnicę, która się kiedyś dokonała, lecz wskazuje również na rzeczywistość, która się dzisiaj uobecnia. W każdej liturgii słowa słyszymy słowo, a tym usłyszanym w naszym języku słowie jest obecne odwieczne Słowo, sam Chrystus. Słowo staje się w nas ciałem. Ewangeliście przekazują nam dwa rodzaje opisów narodzenia Pana. Św. Łukasz opisuje wydarzenia, które się dokonały w Betlejem, a św. Jan mówi, że „Słowo stało się Ciałem”. To drugie określenie wskazuje na misterium, które przeżywamy w Eucharystii i w całym życiu.

Spotkanie 11 – Objawienie: Poznanie tajemnicy wcielonego Słowa

W kolejnym spotkaniu staramy się rozważyć różne sposoby uobecniania się w naszym życiu tajemnicy Słowa, które staje się ciałem. Misterium to uobecnia się w celebracji Eucharystii. Ona kryje w sobie tajemnicę Słowa i tajemnicę Ciała. Jest to misterium, które Chrystus dla nas uobecnia. Jesteśmy zaproszeni do udziału w darze Słowa i darze Ciała. Poprzez ten udział również w nas dokonuje się to podwójne misterium, słyszymy Słowo i przyjmujemy Ciało. Ta rzeczywistość nas przemienia. Jesteśmy przeniknięci Słowem i nakarmieni Ciałem. Otrzymany dar promieniuje na całe nasze życie. W nim również Słowo staje się ciałem, Prawda daje wolność, Miłość staje się prawem życia.

Spotkanie 12 – Okres zwykły: Eucharystyczna liturgia słowa

W okresie zwykłym, po niedzieli Chrztu w Jordanie zatrzymujemy się uważniej na wszystkich szczegółach dotyczących liturgii słowa, sprawowanej w czasie Eucharystii. Wszystkie zespoły liturgiczne mają w tym swój udział. Ważne zadanie spełniają lektorzy, wraz z nimi służą psałterzyści, w procesji a Ewangeliarzem idą akolici lub ministranci, schola śpiewa werset przed Ewangelią, a po homilii i wyznaniu wiary osoby odpowiedzialne za modlitwę powszechna odczytują modlitewne wezwania. Każdy zespół uczestniczy w misterium, w którym uobecnia się tajemnica Wcielenia Słowa. We wszystkich działa Chrystus i każdego osobiście zaprasza, aby spełniając z głęboką wiarą i gorącą miłością swoje zadanie, przyczynił się do pełniejszego objawienia Jego tajemnicy wszystkim zgromadzonym.

Rozważając ten temat należy zwrócić większą uwagę na znaczenie wersetu przed Ewangelią. Aklamacja ta „stanowi samodzielny obrzęd, przez który zgromadzenie przyjmuje i pozdrawia Pana mającego doń przemawiać oraz śpiewem wyznaje wiarę” (OWMR 62). W słowach tych odnajdujemy odniesienie do przeżywanej niedawno tajemnicy Wcielenia. Właśnie w tych przeżyciach chodziło o to, aby „przyjąć i pozdrowić Pana” oraz „wyznać wiarę w Jego obecność”. to, co przeżywaliśmy w minionych tygodniach, uobecnia się w każdej Eucharystii. Przyjmujemy przychodzącego Pana i wyznajemy wiarę w Jego obecność w głoszonym słowie. Dlatego śpiew przed Ewangelia nie jest kolejnym tekstem skierowanym z ambony do wiernych, lecz radosnym aktem przywitania, pozdrowienia i wyznania wiary, jakie zgromadzenie kieruje do Chrystusa. W imieniu zgromadzenia może ten śpiew wykonać schola lub chór.

Spotkanie 13 – Wielki Post: Czas nawrócenia i przygotowania

W Wielkim Poście powracamy do myśli, które pojawiły się już w Adwencie. Chodzi o przygotowanie się do udziału z misterium Chrystusa. W poprzednich spotkaniach chodziło o przyjęcie Tego, który przychodzi. Teraz chodzi o przygotowanie się do udziału w Jego śmierci i zmartwychwstaniu. Każdy, kto udaje się na Eucharystię, idzie równocześnie do Betlejem, na Golgotę, do Wieczernika Pięćdziesiątnicy i na wieczną Ucztę Baranka, która już tu na ziemi się uobecnia. W Eucharystii przeżywamy wszystkie te tajemnice razem, ale rok liturgiczny pozwala nam każdą z nich przeżyć oddzielnie, a przez to pogłębić i nauczyć się łączyć ją z innymi przeżyciami, aby każdy mógł spełniać jeden dojrzały, pełen treści akt przygotowania do Eucharystii. Poznajemy więc dokładniej istotne cechy czterdziestodniowego przygotowania do celebracji Paschy Pana, aby umieć je spełniać również w czasie przygotowania do każdej Eucharystii. Szczególnym słowem, które jest tutaj wyróżnione, to nawrócenie.

Spotkanie 14 – Triduum: Misterium uobecniane w Eucharystii

W tym roku przygotowanie do przeżycia Triduum Paschalnego łączymy z refleksją nad tą prawdą, że w każdej Eucharystii uobecnia się tajemnica śmierci Chrystusa, Jego zstąpienia do Otchłani, a także Jego zmartwychwstania. W czasie Triduum przeżywamy Paschę Pana i tę samą Paschę przeżywamy w Eucharystii. Udział w Eucharystii jest udziałem w „Przejściu Pana”, jest doświadczeniem drogi prowadzącej przez śmierć do zmartwychwstania, jest zjednoczeniem z Chrystusem, który oddaje życie, jest złożony do grobu i wychodzi z niego jako Zwycięzca. Zazwyczaj członkowie zespołów liturgicznych przygotowują się przez odpowiednie ćwiczenia i modlitwy do spełniania wszystkich funkcji, które im zostają powierzone. Mają one w tych celebracjach bardziej uroczysty charakter. Nie znaczy to, że  czasie Triduum przeżywamy większe tajemnice niż w czasie Eucharystii. Są to te same misteria śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Dlatego uroczysty charakter spełnianych w tych dniach funkcji powinien również przyczynić się do tego, aby w członkach zespołów liturgicznych rosło pragnienie coraz większej troski o piękno celebracji każdej Eucharystii, a szczególnie tej przeżywanej w święty Dzień Pana.

Spotkanie 15 – Okres Wielkanocny: Czas świętowania

Zmartwychwstały Chrystus zaprasza swoich uczniów do przeżywania wraz z Nim radości zwycięstwa nad grzechem, śmiercią i szatanem oraz do przyjęcia darów odkupienia, które im wysłużył swoją męką. Ze strony człowieka jest to również czas szczególnego dziękczynienia za dokonane dzieło zbawienia, za oddanie życia na krzyżu, za nowe stworzenie dokonane przez zmartwychwstanie. Można powiedzieć, że umiejętność prawdziwego świętowania Chrystusowego zwycięstwa, najpierw przez Oktawę Zmartwychwstania, a następnie przez dalsze tygodnie paschalnej radości, nie jest mocną stroną naszej religijności. Wielu ludziom bliższe jest określenie „Święta, święta i po świętach” niż słowa dokumentów Kościoła: „Pięćdziesiąt dni od Niedzieli Zmartwychwstania do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego obchodzi się z wielką radością jako jeden dzień świąteczny, co więcej, jako «wielką niedzielę»” (Ogólne Normy Kalendarza Rzymskiego 22). Musimy się tego uczyć, a członkowie służby liturgicznej mają tu do spełnienia wielkie zadanie apostolskie. Ważnym miejscem przeżywania świętowania i dziękczynienia jest także czas po Komunii Świętej. Również tutaj mamy wiele do zrobienia, gdyż zasad pośpiechu zbyt mocno jest obecna w naszych celebracjach eucharystycznych i widać ją również w przeżyciu czasu po Komunii Świętej. Odkrywamy tu kolejną przestrzeń, w której przeżycie konkretnego okresu liturgicznego może pomóc w przeżyciu Eucharystii i odwrotnie, rozwój umiejętności świętowania po Komunii Świętej może się przyczynić do rozwoju umiejętności przeżywania świętowania czasu wielkanocnego.

Spotkanie 16 – Pięćdziesiątnica: Misterium rozesłania

Duch Święty przygotowuje człowieka na spotkanie z Panem, uzdalnia go do słuchania słowa Pana, daje mu łaskę zjednoczenia z Chrystusem w Jego męce i zmartwychwstaniu, sprawia sakramentalną komunie w czasie eucharystycznej uczty i prowadzi człowieka w codzienne życie. Równocześnie Eucharystia jest wydarzeniem, w których Chrystus napełnia swoich uczniów Duchem Świętym. On jest Ogniem, który coraz mocniej płonie w sercach ludzi. On jest Wichrem, który daje człowiekowi siłę do pójścia aż na krańce świata. Błogosławieństwo, udzielane przez kapłana na zakończenie Eucharystii, ma więc charakter pieczęci, która dopełnia dary Zbawiciela, ofiarowane człowiekowi w czasie Eucharystii. Jest to pieczęć Ducha, a więc moc, która chroni, ożywia, kieruje i prowadzi. W mocy tego Ducha idziemy do świata.

Skrutynium

Spotkania ostatnich kilku miesięcy koncentrowały się na tajemnicy Eucharystii. Patrzyliśmy na nią szczególnie od strony tajemnicy kapłaństwa. Sprawujemy Eucharystię jako lud kapłański pod przewodnictwem wyświęconych szafarzy, prezbiterów lub biskupów. Tych właśnie tematów dotyczy refleksje i rozmowy, przeżywane w czasie skrutynium.

1. Rozumie znaczenie zbawczych wydarzeń dokonanych przez Chrystusa i uobecnianych zarówno w Eucharystii jak i w roku liturgicznym. 2. Potrafi poświęcić odpowiedni czas na przygotowanie się do udziału w Eucharystii i podjęcia w niej służby, a także na podziękowanie za otrzymane dary. 3. Stara się ukazywać innym ludziom piękno i wielkość Eucharystii przez uczestnictwo w niej nie tylko w niedzielę, lecz w także w inne dni tygodnia.

Na zakończenie skrutynium można otrzymać znaczek, który będzie przypominał o rozważanych tematach i wskazywał drogę na głębię przeżywania tajemnicy Eucharystii i roku liturgicznego.

Eucharystyczna obecność Chrystusa

Poprzedni cykl spotkań pomagał odkryć głębszy związek między celebracją Eucharystii a przeżywaniem roku liturgicznej. Teraz zwracamy uwagę na związek między celebracją i adoracją Eucharystii. Adoracja jest kolejnym ważnym przeżyciem wiary, która ma swoje źródło w Eucharystii i która do Eucharystii prowadzi. Równocześnie jest ona ściśle związana z codziennym życiem człowieka. Z wszystkimi przeżyciami idziemy do Chrystusa, obecnego w Najświętszym Sakramencie i dla wszystkich spraw otrzymujemy Jego pomoc. Adoracja znajduje się więc w szczególny sposób między Eucharystią a codziennym życiem. Tutaj chrześcijanin uczy się w sposób najpełniejszy, co znaczą słowa Chrystusa: „Ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do skończenia świata”. Im głębiej człowiek przeżywa obecność Pana pod osłoną chleba, w Najświętszym Sakramencie, tym głębiej również doświadcza Jego obecności we wszystkich sprawach życia.

W formacji służby liturgicznej temat ten był zawsze obecny. Jednak w tym roku, poświęconym liturgii, a szczególnie Eucharystii, poświęcamy mu więcej uwagi. Warto zachęcić członków służby liturgicznej, mieli w każdym tygodniu swój czas adoracji Najświętszego Sakramentu. Szczególnie mocno brzmią tu słowa św. Augustyna przypominane przez papieży: „Niech nikt nie spożywa tego Ciała, jeśli Go najpierw nie adorował. Grzeszylibyśmy, gdybyśmy Go nie adorowali”.

Spotkanie 17 – Z historii uroczystości Bożego Ciała

Przypominamy członkom służby liturgicznej historię przechowywania Najświętszego Sakramentu i ukazywania go do adoracji wiernym. Szczególny akcent zostaje tu położony na historię uroczystości Bożego Ciała.

Spotkanie 18 – Procesje eucharystyczne

Gdy w rytmie roku liturgicznego przychodzi czas przeżywania uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, członkowie służby liturgicznej poświęcają więcej czas na przygotowanie i przeżycie tego szczególnego dnia oraz następującego po nim tygodnia eucharystycznego. Jest to zarówno przygotowanie duchowe jak i zewnętrzne. Szczególnym tematem refleksji w tym roku jest ukazanie tej uroczystości jako pewnej syntezy całego roku liturgicznego. W uroczystości podkreślone są bowiem dwa aspekty: obecność Pana pośród nas oraz pójście z Chrystusem do świata. Są to tematy, które towarzyszą nam w całym okresie zwykłym.

Spotkanie 19 – Adoracja eucharystyczna

Powracamy tu do wspomnianego we wprowadzeniu tematu osobistej adoracji Najświętszego Sakramentu przeżywanej przez członków służby liturgicznej. Przypominamy zachęty Kościoła do podejmowania takiej praktyki, wskazujemy na przykłady świętych, którzy spędzali codziennie wiele czasu na adoracji, informujemy o zgromadzeniach powstałych dla adoracji Pana obecnego w Najświętszym Sakramencie, a także o licznych ruchach odnowy życia religijnego, bractwach i innych wspólnotach, które w swoim programie formacji i życia poświęcają wiele uwagi adoracji.

Spotkanie 20 – Program wakacyjny

W czasie wakacji kontynuujemy tegoroczny program formacyjny. Rozwijamy nasza umiejętność przygotowania do Eucharystii, przeżywania jej z pełnym zaangażowaniem serca i umysłu, z podejmowaniem funkcji, do których zostaliśmy pobłogosławieni, z płynącym z głębi duszy dziękczynieniem za dar tego sakramentu. Pamiętamy również o spowiedzi oraz o adoracji Najświętszego Sakramentu. Jednym z tematów spotkania jest przygotowanie do wakacyjnych rekolekcji i modlitwa o ich owocne przeżycie.

Skrutynium

Podobnie jak w roku ubiegłym skrutynium zaleca się przeżyć pod koniec wakacji przyglądając się swojej postawie w okresie wakacyjnym.

1. Zna naukę Kościoła na temat obecności Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, a także znaczenie adoracji i procesji eucharystycznych. 2. Potrafi swoją służbę w liturgii łączyć z indywidualnym trwaniem na adoracji poza celebracją liturgiczną. 3. Stara się naśladować Chrystusa, Najwyższego Kapłana w braniu na siebie krzyża swoich braci i składaniu za nich ofiary.

Rok III. Wspólnota

„Kolejny rok formacji ma za zadanie głębsze wprowadzenie w tajemnicę Kościoła i odnalezienie swego miejsca w tej wspólnocie. Uczestnicy formacji, którzy przeżywają ją w szkole średniej, zbliżają się do egzaminu dojrzałości i wyboru dalszej drogi życia. Formacja we wspólnocie służby liturgicznej powinna im pomóc dokonać rozeznania w świetle słowa Bożego i tajemnicy powołania człowieka oraz podjąć właściwe decyzje dotyczące dalszego etapu życia” (Dyrektorium 94).

„Poszczególne osoby rozeznają także, czy wybrana przez nich funkcja jest tą, którą pragną dalej spełniać, czy też doszli do wniosku, że należy ją zmienić. Przygotowują się też do przyjęcia błogosławieństwa do pełnienia funkcji, którą rozeznali jako powołanie” (Dyrektorium 95).

Rekolekcje: Wierzę w Kościół

Wprowadzeniem w rok formacji poświęcony wspólnocie są rekolekcje pod nazwą „Wierzę w Kościół”. W tematyce tych rekolekcji oraz związanej z nimi całorocznej formacji, znajduje swoje uwieńczenie nie tylko obecny trzyletni cykl formacyjny, lecz w pewnym sensie także poprzednie dwa cykle, związane z tajemnicą ukrytą pod osłoną znaków oraz z głębszym rozumieniem słowa Bożego. To uwieńczenie znajduje się w głębszym odkryciu i przyjęciu tajemnicy Kościoła. Oznacza to również bardziej dojrzałe określenie swojego miejsca w tej zbawczej wspólnocie oraz służenia Bogu i ludziom tym darem, jaki każdy otrzymał.

Dzień 1 – Wierzę w Boga – Wierzę w Kościół

W dniu rozpoczęcia rekolekcji ukazujemy związek dwóch określeń wypowiadanych w Credo: „Wierzę w Boga” i „Wierzę w Kościół”. Staramy się wyraźniej zobaczyć, na czym polega wiara w Kościół.

Dzień 2 – Kościół: Rodzina Boża

W kolejnych trzech dniach rekolekcji przybliżamy uczestnikom te obrazy, które wyraźnie odnoszą tajemnicę Kościoła do poszczególnych Osób Bożych. Rozpoczynamy od obrazu rodziny, a więc doświadczenia najgłębszych więzów, mocniejszych nich więzy krwi. Stajemy się członkami Kościoła wtedy, gdy Bóg czyni nas swoimi dziećmi. Jest to równocześnie wejście do Jego rodziny. Stajemy się też Jego ludem.

Dzień 3 – Kościół: Mistyczne Ciało Chrystusa

Obraz Mistycznego Ciała Chrystusa pomaga nam głębiej poznać prawdę, że każdy członek Kościoła ma swoje miejsce i swoje zadania w tej wielkiej wspólnocie. To miejsce staramy się odkryć i przyjąć. Przywołujemy też inne obrazy, które przypominają związek Kościoła z Chrystusem, jak krzew winny, czy Oblubienica. Obrazy te mówią o jedności całego Ciała, a równocześnie wskazują na to, jaki charakter ma ta jedność. Jest ona podobna do jedności żywego organizmu.

Dzień 4 – Kościół: Świątynia Ducha Świętego

W obrazie Kościoła jako świątyni Ducha Świętego jeszcze raz wracamy do tematu jedności. Poprzez ten obraz wyraźniej widzimy potrzebę „obróbki żywych kamieni”, aby mogły być do siebie dopasowane. Widzimy również potrzebę filarów, które podtrzymują poszczególne części budowli. Takich filarów – animatorów, potrzebuje również każda wspólnota. Choć obraz świątyni wydaje się ukazywać Kościół w pozycji statycznej, to w rzeczywistości jest to rzeczywistość najbardziej dynamiczna. To wspólnota porwana wichrem i ogniem, który ją posyła do świata.

Dzień 5 – Moje miejsce w Kościele

Pytając o moje miejsce w Kościele wracamy do wszystkich trzech obrazów, omówionych wcześniej. Jeśli Kościół jest rodziną, to moje miejsce ma charakter bycia członkiem rodziny. Jeśli Kościół jest nazwany Ciałem Chrystusem, to moje miejsce w tej wspólnocie polega na byciu określonym członkiem, który posiada konkretne zdolności i wyraźne zadania do wykonania. Jeśli Kościół jest świątynią Ducha Świętego, to moje miejsce w Kościele powinienem opisać jako moją misję w świecie. Te trzy odniesienia są ze sobą ściśle powiązane.

Dzień 6 – Misja królewska jednoczeniem przez miłość

Królestwo Boże, które Chrystus przyniósł z nieba na ziemię, uobecnia się najpierw w Kościele, a przez Kościół ma być przekazywane światu. Wszyscy jesteśmy wezwani, by uczestniczyć w uobecnianiu królestwa sprawiedliwości, miłości i pokoju. Królewską godność posiada Ten, który jest Miłością. Królestwo to zjednoczenie w miłości i przez miłość, to także świętowanie zjednoczenia na królewskiej uczcie Baranka. Ten temat będzie rozwinięty szerzej w rocznej formacji.

Dzień 7 – Niedziela: Dzień Kościoła

Świętowanie Dnia Pańskiego, który przypada w czasie rekolekcji, łączymy z refleksją nad rozumieniem niedzieli jako Dnia Kościoła. To dzień, w którym Kościół objawia się jako zgromadzenie, a więc objawia się w swej tożsamości. Wokół rodziców, w mieszkaniach, gromadzi się Kościół domowy, a wokół kapłanów, w świątyniach, gromadzi się Kościół sprawujący Eucharystię.

Słudzy daru jedności

W czasie kolejnych lat formacji wielokrotnie powracaliśmy do tematu służenia ludziom tym darem, jaki każdy otrzymał. Rzadziej problem ten był stawiany jako pytanie o moje miejsce we wspólnocie Kościoła. W tym roku będzie to jeden z głównych tematów pracy formacyjnej członków służby liturgicznej. Rozumienie tajemnicy Kościoła, odnajdywanie swego miejsca w tej wspólnocie, stawanie się coraz bardziej dojrzałym członkiem Mistycznego Ciała Chrystusa, to wiele wyzwania tegorocznej formacji. Są one w pewien sposób uwieńczeniem wszystkich poprzednich działań wychowawczych.

W okresie od wakacji do zakończenia roku liturgicznego przeżywamy spotkania poświęcone tajemnicy wspólnoty człowieka z Bogiem i ludzi między sobą. Jest to równocześnie głębsze wejście w trzeci aspekt posłannictwa Chrystusa i Kościoła, dotyczący uobecnienia królestwa Bożego w świecie. W swej najgłębszej istocie jest to służba Królowi, który wszystkich wokół siebie jednoczy, jest to służba tajemnicy zjednoczenia ludzi z Bogiem i między sobą.

Spotkanie 1 – Trójca Święta źródłem i wzorem komunii

W pierwszym spotkaniu przedstawiamy program całorocznej pracy, a szczególnie tematykę pierwszego cyklu spotkań. Staramy się głębiej wniknąć w prawdę, że wszelkie działania Chrystusa na ziemi zmierzały do usunięcia tego, co dzieli i umocnienia tego, co łączy. On przyszedł, aby rozproszone dzieci Boże zgromadzić w jedno, a w Wieczerniku, w swej arcykapłańskiej modlitwie wyjaśnił, że chodzi o taką jedność, jaka łączy Jego samego z Ojcem w Duchu Świętym. Również posłannictwo Ducha, który sam jest jednością Ojca i Syna, zmierza ku zjednoczeniu ludzi w Bogu. W KKK czytamy: „Celem posłania Ducha Świętego w każdej czynności liturgicznej jest 788 doprowadzenie do komunii z Chrystusem, by formować Jego Ciało. Duch Święty jest jak sok winnego krzewu Ojca; przynosi on swój owoc w 1092 latoroślachPor. J 15,1-17; Ga 5, 22.. W liturgii urzeczywistnia się najbardziej wewnętrzne współdziałanie Ducha Świętego i Kościoła. Duch komunii zawsze pozostaje w 775 Kościele i dlatego Kościół jest wielkim sakramentem Boskiej komunii, która gromadzi rozproszone dzieci Boże. Owocem działania Ducha w liturgii jest nierozłącznie komunia z Trójcą Świętą i komunia braterska” (KKK 1108). Bóg, który jest źródłem jedności, dzieli się z człowiekiem swoim życiem.

Spotkanie 2 – Człowiek stworzony na obraz Boga

Tajemnica zjednoczenia osób objawia się już przy stworzeniu człowieka jako mężczyzny i kobiety. Zostali oni uzdolnieni do tworzenia takiej wspólnoty, którą Chrystus opisał słowami: „Już nie są dwoje, ale jedno ciało”. W tej jedności dwojga, a potem w jedności rodziny, jaśnienie tajemnica communio personarum, która jest Bożą tajemnicą.

Spotkanie 3 – Grzech wprowadzający podział

Z uwagą trzeba spojrzeć na niszczącą siłę grzechu. Już w historii Adama i Ewy widać, jak grzech oddalił ich od Boga i jak wypaczył ich wzajemne relacje.

Spotkanie 4 – Lud Starego Przymierza – święte zgromadzenie

Wśród wątków, które należą do najbardziej wyróżnionych w historii narodu wybranego, trzeba wymienić wielorakie działania człowieka, które oddalały go od Boga i wprowadzały podział między ludźmi, a także nieustanną troskę Boga o to, aby człowiek się nawrócił i trwał przy Bogu, a także by kochał drugiego człowieka. Bóg zwraca się do każdego, a równocześnie zwołuje lud, który nazywa „świętym zgromadzeniem”. Członkowie tego ludu otrzymują wszystkie potrzebne im dary, aby usuwać podziały i umacniać jedność. Lud Starego Przymierza jest zapowiedzią innej wspólnoty, którą stworzy Chrystus.

Spotkanie 5 – Chrystus wybiera Dwunastu

Chrystus zwracał się do ludzi po imieniu, większość Jego przypowieści, to historia pojedynczych osób. Jednak w tym bardzo indywidualnym działaniu Zbawiciela widać wyraźnie również wątek wspólnotowy. Szczególne znaczenie ma tutaj powołanie Apostołów. Trzeba się przyjrzeć uważniej tej pierwszej wspólnocie. Ich wzajemne relacje pozostawiają wiele do życzenia. Jednak stopniowo się zmieniają. Po zesłaniu spotkaniach ze Zmartwychwstałym i przyjęciu Ducha Świętego stali się oni nowymi ludźmi. Warto tu również odnieść do Chrystusa słowa z Księgi Rodzaju: „Mężczyzna opuści ojca i matkę i złączy się ze swoją żoną tak ściśle, że staną się jednym ciałem”. Chrystus opuszcza dom rodzinny i tworzy wspólnotę, która staje się Jego Ciałem, Jego Oblubienicą, z którą złączy się nierozerwalnymi więzami miłości, potwierdzonym śmiercią i zmartwychwstaniem.

W rozważaniu tajemnicy jedności, którą otrzymaliśmy jako dar i równocześnie jako zadanie, szczególne znaczenie ma głębsza analiza modlitwy arcykapłańskiej Chrystusa z Wieczerniku. W tym ostatnim dniu przed męką i śmiercią Zbawiciel wypowiada słowa, które są szczególnym streszczeniem całej Jego działalności. Włączamy się w tę modlitwę Chrystusa i staramy się także towarzyszyć Mu w dalszej drodze, która prowadzi na Golgotę. Ostatecznie bowiem zburzył on mur, który dzieli ludzi, przez oddanie za nich życia. Ukazał konieczność przebaczenia i dał przykład na krzyżu, jak należy przebaczać. Uczymy się tego chcąc być jak najlepszymi sługami Mistrza.

Spotkanie 6 – Obrazy Kościoła

W tych wstępnych spotkaniach, ukazujących tajemnicę uzdolnienia człowieka do tworzenia prawdziwej jedności z Bogiem i braćmi, a także spustoszenia, jakie poczynił w tej sprawie grzech, zatrzymujemy się teraz na misterium Kościoła. Nosi on w sobie dar jedności, który otrzymał od Boga, a równocześnie doświadcza podziałów wynikających ze słabości poszczególnych osób i grup. Przyglądamy się więc różnym obrazom Kościoła, opisanym szczególnie w soborowej konstytucji Lumen gentium, starając się lepiej poznać zarówno łaskę jedności, która nosimy w sobie, jak też problem podziałów, których doświadczamy. Przy każdym obrazie Kościoła możemy wrócić do pytania o swoje miejsce w tej wspólnocie. Każdy obraz ukazuje to misterium z innej strony, dzięki temu obraz staje się pełniejszy.

Spotkanie 7 – Kościół uobecniający królestwo Boże

Rozważając tajemnicę Kościoła musimy również lepiej zrozumieć relację dwóch rzeczywistości: Kościoła i Królestwa Bożego. Królestwo to jest już obecne na ziemi. Jego szczególną tajemnicą jest jedność, będąca uczestnictwem ludzi w jedności Osób Bożych, a jego najpiękniejszym obrazem na ziemi jest królewska uczta, na której Ojciec niebieski gromadzi swoje dzieci i karmi je Ciałem swego Syna, napełniając darem Ducha Świętego. Kto ten dar Komunii przyjmuje i idzie z nim do świata, ten uobecnia w nim królestwo Boże. W takim człowieku coraz bardziej umierają wady, które dzielą, a umacniają się cnoty, które łączą. W ten sposób lepiej rozumiemy, że królestwo Boże jest obecne w Kościele, a zadaniem członków Kościoła jest nieść jego bogactwo do świata. Wszyscy jesteśmy namaszczeni, dzięki czemu mamy udział w królewskiej misji Chrystusa i możemy spełniać czyny miłości, które zbliżają ludzi do Boga i do siebie nawzajem.

Spotkanie 8 – Szczególne znaczenie służby komunii

Kończąc obecny cykl spotkań musimy jeszcze raz powrócić do rozważanej już w czasie rekolekcji prawdy o głębszym znaczeniu posługiwania tych zespołów liturgicznych, których posługiwanie jest szczególnie związane z tajemnicą jedności. Do takiego stwierdzenia prowadzi nas głębsze wniknięcie w strukturę celebracji eucharystycznej. Przeżywamy w niej głoszenie prorockiego słowa, składanie kapłańskiej ofiary i tajemnicę królewskiej uczty. Pierwsze dwa wydarzenia prowadzą ku temu trzeciemu. Ich owocem jest komunia. To sakramentalne zjednoczenie z Panem jest nie tylko duchowo przeżywane, lecz jest również wspólnym świętowaniem zjednoczenia, konsumowaniem bycia razem, radowaniem się darem komunii. Szczególnym znakiem tego misterium jest służba zespołów śpiewaczych. Śpiew, który jest obecny w całej celebracji, nabiera w czasie przeżywania komunii szczególnie świątecznego charakteru, dominują w nim tony uwielbienia, radości i wdzięczności, gdyż człowiek otrzymał łaskę sakramentalnego zjednoczenia z samym Synem Bożym. Rozlega się wtedy wspólny śpiew. Wszyscy śpiewają, a śpiew wyraża ich jedności i ją pogłębia. Dlatego służba przez śpiew jest szczególnie związana ze służbą jednoczenia. Osoby, które posługując w scholi lub chórze, które podtrzymują i ubogacają śpiew zgromadzenia, które wykonują niekiedy także piękno śpiew solowy, powinny się czuć szczególnie wezwane do tego, aby na wszelki sposób przyczyniać się do tego, aby ludzie wierzący potrafili radować się swoją wiarą, wyrażać ją w śpiewie, przeżywać swoje urodziny, imieniny i rocznice w sposób pełen wdzięczności wobec Boga i radości z tego, że On jest pośród nas.

Skrutynium

Poruszane w tym cyklu spotkań tematy znajdują szczególne uwieńczenie w przeżyciu uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Poznajemy lepiej, jaki jest tron, na którym On zasiada, jakie jest prawo, które wprowadził w swoim królestwie i jakie miejsce wyznacza każdemu, kto chce do tego królestwa należeć.

Przeżycie to ma również charakter skrutynium, w którym każdy przed Bogiem i w rozmowie z prowadzącym formację rozważa określone poniżej wymagania, stawiane członkom służby liturgicznej na obecnym etapie wtajemniczenia w posługiwanie w liturgii.

1. Zna chrześcijańskie znaczenie określenia „dwoje stają się jednym”. Umie odnieść te słowa zarówno do relacji małżeńskich, jak też do relacji Chrystusa i Kościoła. 2. Potrafi spełniać swoje funkcje w liturgii ze świadomością, że przez sakramentalne namaszczenie otrzymał udział w królewskiej misji Chrystusa. Wie, że służy Królowi i że królować przez miłość znaczy służyć. 3. Stara się ze wszystkich sił burzyć mury, które oddzielają ludzi od Boga i od siebie nawzajem oraz umacniać więzy, które ich łączą. Rozwija w sobie umiejętność przebaczania tym, którzy wobec niego zawinili.

Po przeżyciu skrutynium, w czasie dziękczynnej modlitwy, wszyscy zawierzają siebie Bogu na dalszą drogę formacji i służby, a także otrzymują odpowiedni znak, przypominającym im o ich udziale w królewskim posłannictwie Chrystusa i wynikających z tego wymaganiach.

Wspólnota rodzinna i eucharystyczna

Są dwa centra życia Kościoła ustanowione przez Chrystusa. Pierwszym z nich jest rodzina, gdyż w niej najpierw żył i wzrastał Syn Boży, który stał się Człowiekiem. On też ustanowił sakrament małżeństwa, przez który dał małżonkom udział w nierozerwalnym przymierzu, jakie łączy Jego samego jako Oblubieńca z Kościołem Oblubienicą. Wierzymy, że chrześcijańska rodzina jest domowym Kościołem, w którym uobecnia się to, co w Kościele jest najbardziej podstawowe, a więc autentyczne relacje miłości, które łączą głębokimi więzami ludzi z Bogiem i między sobą. W adhortacji apostolskiej o rodzinie Ojciec Święty Jan Paweł II pisze: „Objawienie i właściwe urzeczywistnienie komunii kościelnej ma miejsce w rodzinie chrześcijańskiej, która również z tego powodu może i powinna nazywać się «Kościołem domowym»” (FC 21).

Drugim i równocześnie najważniejszym centrum życia Kościoła jest Eucharystia. Jeśli przewodniczy jej prezbiter, gromadzi ona najczęściej wspólnotę parafialną, jeśli sprawuje ją biskup, jest on znakiem Kościoła lokalnego, gdy zaś jest ona celebrowana pod przewodnictwem Ojca Świętego, objawia się najpełniej znak Kościoła powszechnego. Zawsze jednak Eucharystia jest centrum, a przewodniczący jej wyświęcony szafarz, jest równocześnie pasterzem wspólnoty. Gromadzi się ona na Eucharystii i realizuje swoje potrójne posłannictwo pod kierunkiem pasterzy.

Głębsze poznanie tej prawdy ma ogromne znaczenie w formacji chrześcijańskiej, a członkowie służby liturgicznej mogą na to misterium spojrzeć także z perspektywy. Spełnianej przez nich funkcji. Odkrywają oni w pełniejszy sposób, że liturgia jest sprawowana nie tylko w świątyni, lecz także w Kościele domowym. Jest to przede wszystkim Liturgia Godzin i celebracja błogosławieństw, a w szerszym znaczeniu, wyrażonym przez określenie „liturgia życia”, są to wszystkie religijne tradycje rodzinne, modlitwy, pielgrzymki, akty zawierzenia, przeżywanie roku liturgicznego i wszystkich wydarzeń, które niesie życie. Powinni oni być również sługami tej „domowej liturgii”. Zrozumieją oni wtedy lepiej, że ich rodzina jest rzeczywiście domowym Kościołem i wszystko, co ważne w życiu Kościoła, powinno mieć swoje odzwierciedlenie w spotkaniach rodzinnych.

Spotkanie 9 – Adwent: Zaproszenie Boga do swego życia

Spotkania w okresie Adwentu, Narodzenia Pańskiego oraz okresu zwykłego poświęcamy w sposób szczególny rodzinie. W Adwencie jest to głębsze przeżycie prawdy, że trzeba się w rodzinie przygotować na przyjęcie Chrystusa i zaproszenie Go do swego życia. Tylko On może sprawić, że „lew i niedźwiedzica będą leżeć razem, a dziecko włoży swą rękę do kryjówki żmii”. 

Spotkanie 10 – Boże Narodzenie: Bóg zamieszkał w rodzinie

Przygotowujemy się do głębszego przeżycia Wieczerzy Wigilijnej, uroczystości Narodzenia Pańskiego i następującej potem oktawie. Staramy się głębiej przeżyć każdy z tych dni, jako świętowanie niezwykłej tajemnicy obecności Boga pośród nas. Prawda ta przenika życie rodzinne, celebracje liturgiczne, a także nabożeństwa, śpiewanie kolęd i inne przeżycia.

Spotkanie 11 – Objawienie: Rodzina domowym Kościołem

W świetle przeżyć, które są nam dane w okresie Adwentu i Narodzenia Pańskiego poddajemy głębszej analizie określenie: „moja rodzina jest domowym Kościołem”. Staramy się głębiej rozumieć, dlaczego te słowa odnosimy do rodziny, jak w rodzinie przeżywane jest potrójne posłannictwo Kościoła, a przede wszystkim dlaczego właśnie w rodzinie jaśnieje szczególnym blaskiem to, co w Kościele jest podstawowe, czyli prawdziwe relacji miłości, które łączą człowieka z Bogiem i ludzi miedzy sobą.

Spotkanie 12 – Okres zwykły: Kościół rodziną Bożą

Kolejny temat również skłania do refleksji i postawienia pytań: Dlaczego Kościół nazywamy rodziną? Czy jest on rzeczywiście rodziną? W jakim sensie jest, gdyż takim uczynił go Chrystus, a w jakim nie dorasta do tego określenia, gdyż przeszkadzają w tym słabości i ograniczenia człowieka? Co powinniśmy zrobić, aby wspólnota parafialna była bardziej rodziną? Jakie cechy rodzinne są możliwe do zrealizowania we wspólnocie parafialnej? Pytania te są ważne, ale nie ma nie łatwej odpowiedzi. Wymagają głębszej refleksji i skłaniają do czynnego zaangażowania.

Spotkanie 13 – Wielki Post: Kościół wezwany do nawrócenia

W okresie od Środy Popielcowej do Pięćdziesiątnicy kierujemy naszą uwagę w większym stopniu na głębsze zrozumienie tajemnicy Kościoła, który gromadzi się na Eucharystii. Temat rodzinny nie powinien zniknąć, ale rozwijać się bardziej indywidualnie. Wspólne spotkania, rozmowy, refleksje i modlitwy są poświęcone temu doświadczeniu Kościoła, jakie jest nam dane w czasie Eucharystii. Rozpoczynamy od rozważania prawdy o tym, że bez nawrócenia nie ma możliwości budowania prawdziwej wspólnoty. Musimy umieć przebaczać, przepraszać, nawracać się, zaczynać od nową, jednoczyć się coraz bardziej z Chrystusem i od Niego otrzymywać zdolność rozwijania swoich zdolności umacniania więzów między ludźmi.

Spotkanie 14 – Triduum: Kościół zrodzony z przebitego boku

Często spotkamy określenie: „Kościół zrodził się z przebitego boku Chrystusa”. Staramy się je lepiej zrozumieć. Z perspektywy tajemnicy Kościoła staramy się również spojrzeć na całą tajemnice Paschy Chrystusa, w której uczestniczymy. Misterium to, wyrażone w słowach i znakach, przeżywane we wspólnocie, objawia nam nie tylko tajemnicę Chrystusa, lecz także tajemnicę Kościoła. Tutaj uczymy się poznawać Kościół trwający wiernie przy Ukrzyżowanym, zrodzony z Jego Miłości, która pokonuje śmierć i obdarowuje nowym życiem w zmartwychwstaniu.

Spotkanie 15 – Okres Wielkanocny: Kościół Ciałem Chrystusa

W okresie Wielkanocnym poświęcamy wiele uwagi tym tekstom biblijnym, które ukazują Kościół jako Mistyczne Ciało Chrystusa, w którym każdy członek znajduje swoje miejsce. Ciało funkcjonuje najlepiej wtedy, gdy każdy członek spełnia swoje zadania. Powracamy więc do centralnej myśli całego programu formacyjnego, by służyć Bogu i ludziom tym darem, jaki każdy otrzymał. Wszyscy starali się ten dar rozeznać i od dłuższego już czasu służą nim w liturgii i codziennym życiu. Teraz jednak, gdy kończy się czas trzyletniej formacji, każdy powinien potwierdzić, że chce dalej tym darem służyć, albo rozeznał, że Bóg powołuje go innego rodzaju służby. Za kilka tygodni będzie miało miejsce uroczyste błogosławieństwo, przez które każdy będzie posłany na dalsze lata swego życia do coraz bardziej dojrzałego spełniania tej funkcji, którą odkrył i przyjął jako powołanie. Inne będzie spełniał w razie potrzeby, gdy nie będzie innych posługujących.

Spotkanie 16 – Pięćdziesiątnica: Kościół świątynią Ducha Świętego

Zbliżając się do uroczystości Zesłania Ducha Świętego przeżywamy spotkanie, w którym wracamy do tematu, przeżywanego już w czasie rekolekcji, że Kościół jest świątynią Ducha Świętego. Określenie to kryje w sobie wiele treści. Staramy się je przypomnieć i głębiej przeżyć. W szczególny sposób zwracamy uwagę na tajemnicę jedności, która jest nam przypomniana w obrazie świątyni zbudowanej z wielu żywych kamieni. Ważne znaczenie ma również prawda, wyrażona w słowach Chrystusa: „Zwycięzcę uczynię filarem w mojej świątyni”. Każdy rodzaj misji, jaką spełnia Kościół, potrzebuje animatorów i moderatorów. Są oni filarami dla małych i większych grup, które przeżywają formację i posługują pod kierunkiem pasterzy. Zapewne niektórzy uczestnicy spotkań podejmą formację animatorów liturgicznych. Mogą to uczynić po ukończeniu obecnej formacji.

Skrutynium

Skrutynium to ma szczególne znaczenie. Uczestnicy formacji kończą bowiem trzyletnią drogę i przygotowują się do błogosławieństwa. Jest ono potwierdzeniem przez Kościół dokonanych przez nich wyborów i umocnieniem w służbie na dalsze lata ich życia.

Każda osoba kończąca formację rozważa przed Bogiem poniższe wymagania i rozmawia na ten temat z prowadzącym formację.

1. Zna określenia „Kościół jest rodziną Bożą”, „Ciałem Chrystusa” i Świątynią Ducha Świętego”. Umie wyjaśnić znaczenie każdego z nich. 2. Potrafi spełniać swoją służbę w rodzinie, która jest domowym Kościołem, w czasie Eucharystii, na która Kościół się gromadzi i w świecie, do którego Kościół jest posłany. 3. Interesuje się sprawami Kościoła, zna swoje miejsce w tej wspólnocie, stara się wiernie je wypełniać i pomaga innym w realizacji ich powołania.

Błogosławieństwo

Na zakończenie otrzymują błogosławieństwo do dalszego spełniania funkcji liturgicznych (por. Dyrektorium 95-97). Wręczamy jest im również krzyż, będący znakiem ich posługiwania.

Perspektywa stałej formacji

Jeśli błogosławieństwo kończące trzyletnią formację członków służby liturgicznej zostało udzielone w jednym z dni poprzedzających Zesłanie Ducha Świętego albo w sam dzień Pięćdziesiątnicy czy też w święto Matki Kościoła, poniższe spotkania mają charakter wprowadzenia w formację stałą. Ukazują one drogi tej formacji oraz kreślą wyraźniej przed poszczególnymi członkami zespołów liturgicznych możliwości pełniejszego zaangażowania się w określoną służbę we wspólnocie. Możliwości te były ukazywane już wcześniej, ale teraz nadszedł czas potwierdzenia dokonanych wyborów lub podjęcia innych zadań.

Poniżej przedstawione są niektóre przestrzenie pełniejszego zaangażowania w życie wspólnoty parafialnej dla członków zespołów liturgicznych. Wskazuje je Dyrektorium DSL.

W zespołach posługujących słowem

Przygotowanie wiernych do godnego przyjęcia sakramentów. Ustanowiony lektor może pomagać kapłanowi w przygotowaniu rodziców i chrzestnych do chrztu dziecka, może prowadzić grupy młodzieży przygotowujące się do bierzmowania lub grupy ich rodziców i świadków, a także pomagać kapłanowi w przygotowaniu narzeczonych do sakramentu małżeństwa.

Pomoc w przygotowaniu i prowadzeniu katechezy dorosłych. Katecheza ta dokonuje się w różny sposób. Lektor może prowadzić małe grupy formacyjne i apostolskie, organizować kręgi biblijne, kursy ewangelizacyjne, pomagać w prowadzeniu rekolekcji zamkniętych, a w miarę możliwości także prowadzić katechezy dla różnych grup.

Zaangażowanie w inne formy posługi słowa w parafii. Posługa ewangelizacyjna dokonuje się także przez apostolat biblijny, redakcję gazetki parafialnej i strony internetowej, prowadzenie gablotek, kolportaż czasopism religijnych i promocję czytelnictwa książek, przygotowanie i prowadzenie osób pragnących pełnić w liturgii funkcję czytania słowa Bożego, organizowanie jasełek lub innych misteriów. Ustanowiony lektor, odpowiednio przygotowany do pełnienia tych zadań, może się przyczynić do ożywienia tych odcinków życia parafialnego.

Ożywienie misyjnych zadań parafii. Chodzi tu najpierw o zwrócenie się do ludzi, którzy są daleko od Chrystusa i Kościoła. W wielu parafiach liczba osób nie uczęszczających na niedzielną Eucharystię przekracza 50%. To ogromny teren misyjny. Lektor, który odkrywa wezwanie, by do tych ludzi docierać, z nimi rozmawiać, za nich się modlić, ukazywać im drogę do sakramentów świętych, przygotowuje się specjalnie do tego zadania i spełnia je we wspólnocie. Zadania misyjne obejmują także wspieranie misjonarzy pracujących w różnych krajach świata.

Animowanie życia modlitewnego w parafii. Szeroki zakres posługi lektora to modlitwa. W liturgii odczytuje on wezwania modlitwy powszechnej i do tej funkcji przygotowuje inne osoby. Pomaga też duszpasterzom w przygotowaniu nabożeństw oraz ich prowadzeniu (np. różaniec, droga krzyżowa, adoracja w czasie Triduum Paschalnego, czterdziestogodzinne nabożeństwo, godzina święta w pierwszy czwartek miesiąca). Może prowadzić grupy modlitewne, troszcząc się o formację ich członków.

Wspieranie rodzin przed pogrzebem i po pogrzebie bliskich. Bardzo ważnym wydarzeniem w życiu człowieka jest przeżycie śmierci najbliższych. Rodziny potrzebują wsparcia modlitewnego, a niekiedy także prowadzenia modlitwy w dniach między śmiercią i pogrzebem. Lektor może być wsparciem dla rodziny w tych trudnych chwilach. Oprócz prowadzenia modlitwy może wskazać wiernym odpowiednie modlitwy za zmarłych i pomóc im trwać na modlitwie w ich intencji także po pogrzebie.

W zespołach posługujących czynem

Adoracja Najświętszego Sakramentu w parafii. Należy dążyć do tego, aby budzić w wiernych potrzebę adoracji Najświętszego Sakramentu i stwarzać coraz więcej możliwości jej przeżywania. W dużych parafiach możliwa jest całodzienna adoracja, a w mniejszych w określonych dniach lub wyznaczonych godzinach. W to dzieło powinien się włączyć w sposób szczególny akolita. Troska o kult Eucharystii we wspólnocie parafialnej należy do jego podstawowych zadań. Obejmuje ono także nabożeństwa eucharystyczne i procesje.

Przygotowanie uroczystości liturgicznych w parafii. Ważnym zadaniem akolity jest pomoc w przygotowaniu uroczystości liturgicznych we wspólnocie, a szczególnie pomoc w przygotowaniu celebracji Triduum Paschalnego, uroczystości Narodzenia Pańskiego, przeżycia odpustu, rekolekcji parafialnych. Wśród tych zadań znajduje się także troska o odpowiednie przygotowanie zespołów służby liturgicznej. Akolita przygotowując je zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej, może pomóc im lepiej zrozumieć funkcje, które spełniają. Nad całością celebracji czuwa ceremoniarz.

Posługa wobec chorych. To wielki i zróżnicowany obszar życia wspólnoty parafialnej. Akolici mogą, jako nadzwyczajni szafarze, przynosić chorym co niedzielę Komunię świętą. Podjęcie tego zadania oznacza poświęcenie w każdą niedzielę pewnego czasu dla chorych, a w okresie świątecznym jeszcze więcej. Posługa wobec chorych oznacza także przygotowywanie ich do przyjmowania sakramentu namaszczenia chorych, a potem do Wiatyku i przejścia z tego świata do wieczności. Zadania akolitów wobec chorych mogą się rozszerzyć na koordynację działań parafii w sprawie pomocy chorym leżącym w domach i w szpitalach. Akolici mogą w imieniu proboszcza odwiedzać chorych parafian w szpitalach i wspierać ich w ich cierpieniu. Mogą także organizować pomoc w dojechaniu do kościoła na niedzielną Eucharystię dla tych, którzy nie mogą przyjść o własnych siłach.

Pomoc potrzebującym. Także to zadanie wspólnoty parafialnej może się ożywić i bardziej rozwinąć, gdy na tym obszarze pojawi się człowiek ustanowiony i posłany przez biskupa, obdarzony łaską, którą otrzymał w czasie obrzędu ustanowienia do posługi akolity. Potrzebujących w parafii jest wielu. Dla głodnych trzeba przygotować posiłki, bezrobotnym pomóc w ich trudnej sytuacji, niepełnosprawnym zorganizować zajęcia, trzeba też dotrzeć do alkoholików, narkomanów i innych uzależnionych od nałogów. Ta codzienna posługa przybiera bardziej intensywną formę, gdy przychodzi czas świąteczny (paczki, wigilie…).

Organizowanie wolontariatu. Niemal w każdej formie pomocy słabym, chorym i potrzebującym, potrzebne jest zaangażowanie wolontariuszy. Akolita może koordynować działalność wolontariatu we wspólnocie parafialnej. Ta forma zaangażowania w dzieła pomocy ludziom rozwija się coraz bardziej i potrzeba kogoś, kto te wielorakie dzieła może animować, organizować i włączać w całość życia parafialnego.

W zespołach posługujących śpiewem

Powinni wspierać lektora i akolitę w pełnieniu ich zadań, szczególnie tych, które domagają się śpiewu, np. uroczystości parafialne, adoracje, nabożeństwa, pielgrzymki, jasełka, prowadzenie formacji w grupach lub posługa ewangelizacyjna przez rekolekcje i kursy, głoszenie Ewangelii śpiewem. Wspólnie z innymi grupami parafialnymi troszczą się oni o przenikanie codziennego życia duchem Ewangelii. Jest to działalność inspirująca i ubogacająca chrześcijański sposób obchodzenia imienin i urodzin, przeżywania uroczystości pierwszokomunijnych i wesel oraz innych wydarzeń życia.